Grupa pisarzy polskich, którą badacze zaczęli później ogólnie zwać „szkołą ukraińską” w literaturze polskiej, pochodzących z Podola i Wołynia, zaczęła pisać dzieła, wykorzystując specyfikę lokalnej kultury i życia, naśladując folklor i koloryt ukraiński.
Ci Polacy, przedstawiciele środowiska polskiego, mieszkający na Podolu i Wołyniu zaczęli interesować się wszystkim, co ukraińskie, już na początku XIX wieku.
Założycielem „szkoły ukraińskiej” w literaturze polskiej i śpiewakiem „romantyzmu kozackiego” uważany jest Józef Bohdan Zaleski. Swoje dumy historyczne położył na muzykę dum ukraińskich, rozwinął koncepcję wiecznej jedności polsko-kozackiej.
Zaleski w 1812 roku rozpoczął naukę w szkole w Humaniu, gdzie spotkał Seweryna Goszczyńskiego i Michała Grabowskiego. W ten sposób powstała grupa literacka, która od pierwszych liter ich nazwisk przyjęła nazwę „ZA-GO-GRA”. Autorzy ci zanurzyli się w tematykę ukraińską, czerpali twórcze inspiracje, tematy, wątki, motywy, obrazy i kolory poetyckie z ukraińskiej przyrody, historii, ustnej twórczości ludowej.
Wykształcenie wyższe zdobył na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Uczestnik antymoskiewskiego powstania listopadowego, odznaczony krzyżem Virtuti Militari, po klęsce powstania wyemigrował do Francji. Był aktywnym działaczem polonijnym w Paryżu, przyjacielem Adama Mickiewicza. Przez współczesnych był uznawany za „patriarchę poezji polskiej”. Twórczość Zaleskiego spotkała się z przychylnym przyjęciem Tarasa Szewczenki i to zainteresowanie Ukrainą stało się podstawą korespondencji obu poetów. Popularyzował twórczość poety również Iwan Franko, który nazwał go „najbardziej ukraińskim poetą w literaturze polskiej”.
Lidia Baranowska, źródło ilustracji: Wikipedia, 11 stycznia 2025 r.
Leave a Reply