Żytomierskie Zjednoczenie Szlachty Polskiej postanowiło oddać hołd pamięci bohaterom, którzy po II wojnie światowej także na zajętych przez ZSRS Kresach do końca walczyły o niepodległą Polskę. 28 lutego 2015 roku w Kościele Bożego Miłosierdzia na Malowance została odprawiona Msza święta w intencji Żołnierzy Wyklętych. Wśród obecnych byli nauczycielki Szkoły Wiedzy o Polsce Irena Zagładźko, Wiktoria Halicka oraz ich uczniowie i inni członkowie Zjednoczenia.
Pzed Mszą świętą dyrektor Szkoły Wiedzy o Polsce Irena Zagładźko przedstawiła tło polityczne w Polsce w okresie niemieckiej okupacji i po wojnie, kiedy w Polskiej Republice Ludowej de facto rządził Stalin przy pomocy uległego mu rządu polskiego, NKWD i Urzędu Bezpieczeństwa. Wytłumaczyła dlaczego akurat 1 marca rząd RP w 2011 roku ustalił Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W pierwszym dniu wiosny 1951 roku w więzieniu mokotowskim pomiędzy godziną 20.00 a 20.45 strzałem w tył głowy rozstrzelani zostali przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego najbliżsi współpracownicy. Tworzyli ostatnie kierownictwo ogólnopolskiej konspiracji, wprost (organizacyjnie i personalnie) kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej. Data ich morderstwa – 1 marca 1951 roku – symbolicznie zamyka dzieje konspiracji niepodległościowej, zapoczątkowanej 27 września 1939 roku. Ostatni partyzant, ostatni Żołnierz Wyklęty Józef Franczak „Lalek” z oddziału kpt. Zdzisława Brońskiego „Uskoka” – zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami (woj. lubelskie) osiemnaście lat po wojnie – 21 października 1963 roku.
„Żołnierze Wyklęci… Kim oni byli? O co walczyli? Dlaczego wyklęci? Kto doprowadził do uznania ich wyklętymi??? Dlaczego o nich tak mało wiemy?
– Z tematem Żołnierzy Wyklętych po raz pierwszy zetknęłam się w ubiegłym roku, kiedy razem z uczniami omawialiśmy narodowe święta Polski. O wszystkich świętach wiedziałam i nagle ktoś przeczytał z listy: „1 marca – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Proszę pani, a kim oni byli?” Po dokładną informację zwróciłam się najpierw do znajomych, mieszkających w Polsce i spytałam, czy wiedzą coś na ten temat? Odpowiedzieli, że nie bardzo mogą mi w tym pomóc. Postanowiłam, że poszukam informacji na własną rękę. Jakżeż byłam zaskoczona tym, o czym się dowiedziałam! Zostałam zdumiona nieugiętą wolą Wyklętych, ich szlachetnością i honorem. Historia ludzi do ostatniego tchu walczących z systemem komunistycznym o swoją niepodległość odzwierciedla się także w naszej ukraińskiej rzeczywistości. Obecnie naród Ukrainy też walczy o zrzucenie jarzma niewolnictwa i wpływów rosyjskiego agresora o prawo mieszkać w wolnym europejskim kraju. Bądźmy i my, jak i ci Żołnierze Wyklęci, wierni do końca” – powiedziała pod koniec wykładu pani dyrektor.
– Życie i śmierć Żołnierzy Wyklętych jest dla nas, ich następców, przykładem walki i składania najwyższej ofiary życia i godności za wolność i niepodległość państwa demokratycznego” – podkreśliła Wiktoria Halicka.
W imieniu Prezesa Zjednoczenia Szlachty Polskiej pani Natali Iszczuk Kosteckiej dziękujemy wszystkim tym, kto odezwał się na nasze zaproszenie i tutaj, na Kresach I RP – modlił się w intencji dusz polskich patriotów, zamordowanych przez stalinowski reżim rękami Polaków z UB i nieproszonych gości z NKWD.
Zjednoczenie Szlachty Polskiej, 01.03.15 r.