Fot. Polska bateria we Lwowa w 1939 r. Fot. AIPN
Prace sondażowe, prowadzone na dawnym cmentarzu na Zboiskach dotyczą obrońców Lwowa z września 1939 r.
Na terenie byłej wsi Zboiska – położonej na północnych przedpolach Lwowa – ciężkie walki z Niemcami m.in. toczyła w dniach 16 i 17 września 1939 roku 10. Brygada Kawalerii Stanisława Maczka – wówczas pułkownika dyplomowanego, później zaś generała – dowódcy słynnej 1. Dywizji Pancernej.
Na miejscu prac wspólnie z polskimi specjalistami pracują przedstawiciele strony ukraińskiej. Na dawnej nekropolii znajdują się nieliczne upamiętnienia, w tym także krzyż z tablicą poświęconą „żołnierzom Wojska Polskiego poległym w obronie ojczyzny we wrześniu 1939 r.”. W pobliżu znajduje się także upamiętnienie dotyczące Ukraińców, którzy polegli w walce o wolność Ukrainy w latach 1918-1919.
Eksperci – na podstawie wcześniejszych badań i źródeł archiwalnych – chcą dokładnie zlokalizować i wytyczyć granice mogiły, gdzie mogą być pogrzebani są walczący o Lwów żołnierze.
Obecne prace, które prowadzą pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN w obecności przedstawiciela polskich służb dyplomatycznych, są pierwszymi po ponad dwuletnich staraniach polskich władz o odblokowanie ukraińskiego moratorium na poszukiwania polskich ofiar z okresu II wojny światowej. Polsko-ukraiński spór wokół zakazu prowadzenia prac zespołu prof. Krzysztofa Szwagrzyka na terytorium Ukrainy kładł się cieniem na relacje obu krajów.
Następnie (prawdopodobnie w przyszłym roku) polscy specjaliści pojadą do Hołoska, obecnie również jedna z dzielnic Lwowa, gdzie we wrześniu 1939 r. Polacy stawili zacięty opór niemieckiej nawale. Na Hołosku znajdują się groby ok. 120 polskich żołnierzy.
Słowo Polskie za: PAP, dzieje.pl, 21 listopada 2019 r.
lp
