19 lutego 1473 roku w Toruniu urodził się Mikołaj Kopernik – prawnik, urzędnik, dyplomata, lekarz, doktor prawa kanonicznego i naukowiec. Ale Kopernika historia zapamiętała przede wszystkim jako astronoma, matematyka, ekonomistę, stratega wojskowego, kartografa i filologa.
Kopernik jest twórca heliocentrycznego modelu Układu Słonecznego oraz autor dzieła ,,De revolutionibus orbium coelestium” (,,O obrotach sfer niebieskich”) przedstawiającego jego wizję Wszechświata. Model matematyczny Kopernika – inaczej niż antyczne prace Arystarcha z Samos – wywołały rewolucję naukową nazywaną przewrotem kopernikańskim.
Pozostałe osiągnięcia uczonego to m.in. sformułowanie ilościowej teorii pieniądza i prawa Kopernika-Greshama w ekonomii.
W geometrii płaskiej rozpowszechnił twierdzenie nazywane jego imieniem, choć nie jest jego pierwszym autorem. Oprócz tego Mikołaj Kopernik przekładał dzieła bizantyjskiego pisarza Teofilakta Symokatty na język łaciński, napisał łaciński poemat ,,Septem Sidera” (,,Siedem Gwiazd”) oraz tworzył mapy Warmii i innych terenów Prus.
Astronomiczne dzieło Kopernika wiązało się też z rewizją fizyki Arystotelesa, będącej częścią jego systemu filozoficznego. Tym sposobem toruński uczony otworzył drogę do nowożytnej metody naukowej i opartej na niej mechaniki klasycznej oraz teorii ciążenia Newtona. W urodziny Mikołaja Kopernika przypada Dzień Nauki Polskiej.
Wybitny Polak został patronem dziesiątek szkół, co najmniej kilkunastu innych instytucji, kilku nagród i czasopisma naukowego. Kopernika wielokrotnie upamiętniano przez sztukę – liczne obrazy, m.in. dzieło Matejki, co najmniej kilkadziesiąt pomników rozmieszczonych w kilkunastu krajach, wizerunki na banknotach, monetach i znaczkach pocztowych, serię opowiadań, co najmniej dwie powieści, dwa pełnometrażowe filmy fabularne, serial, musical oraz dwie inne kompozycje muzyczne.
Fot. http://www.gimnazjumnr1.mlawa.pl/
Leave a Reply