Fot. Instytut Polski w Kijowie
Unia polsko-litewska zawarta w Lublinie to akt, który „złotymi literami zapisał się w historii i kulturze narodów Rzeczypospolitej” – głosi przyjęta w lipcu 2018 r. przez Sejm RP uchwała ustanawiająca rok 2019 Rokiem Unii Lubelskiej.
24 maja 2019 r. w stolicy Ukrainy w kijowskiej Akademii Dyplomatycznej Ukrainy odbyła się konferencja naukowa pod hasłem „Równi do równych, wolni do wolnych”.
Unia lubelska była poprzedniczką dzisiejszej Unii Europejskiej – mówili uczestnicy spotkania. Według ukraińskich historyków, którzy wzięli w nim udział, była to pierwsza konferencja poświęcona temu wydarzeniu za czasów niepodległej Ukrainy.
„Unia lubelska jest „babcią” Unii Europejskiej. Kiedy dziś rozmawiamy o aspiracjach i znaczeniu integracyjnego procesu europejskiego, także dla Ukrainy, to dyskusja o doświadczeniu, źródłach powstania i upadku unii lubelskiej jest bardzo aktualna” – powiedział PAP ambasador RP na Ukrainie Bartosz Cichocki, który otworzył konferencję wraz z ambasadorem Litwy Mariusem Janukonisem oraz ukraińskim wiceministrem spraw zagranicznych Wasylem Bodnarem.
Według Cichockiego unia lubelska, która była wspólnym cywilizacyjnym i reformatorskim wysiłkiem należących do niej narodów, odgrywa dziś zasadniczą rolę w dyskusjach nad powrotem Ukrainy do zjednoczonej Europy.
Ambasador Litwy Janukonis ocenił, że zawarcie unii lubelskiej wyznaczało rozwój naszego regionu. „To był progres; Wielkie Księstwo Litewskie i Królestwo Polskie połączyły swoje systemy polityczne, gdyż trzeba było bronić się przed zagrożeniami zewnętrznymi. Niektórzy ludzie porównują unię lubelską z prototypem Unii Europejskiej i sądzę, że jest w tym sens”- powiedział w rozmowie z PAP.
W kijowskiej konferencji uczestniczyli historycy z Polski, Ukrainy, Białorusi, Litwy, Wielkiej Brytanii i Niemiec. Jej organizatorami byli: Instytut Polski w Kijowie, ambasada Republiki Litewskiej na Ukrainie, Instytut Historii Ukrainy Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, Akademia Dyplomatyczna MSZ Ukrainy im. Genadiusza Udowenki, Towarzystwo naukowe historii dyplomacji i stosunków międzynarodowych oraz przedstawicielstwo Polskiej Akademii Nauk w Kijowie.
Słowo Polskie za: PAP, 26 maja 2019 r.
