W dniu 11 września w ścianach Gnatyuk Art Center w Żytomierzu otwarto wystawę fotograficzną poświęconą żytomierskim fotografom z XIX wieku.
Na ekspozycji zaprezentowane prace żytomierskich fotografów tego czasu, którzy rozwijali fotografię, zakłady fotograficzne w Żytomierzu. Oryginały wszystkich przedstawionych fotografii na Wystawie znajdują się w prywatnych kolekcjach.
W ramach Wystawy przedstawiono wykłady historyków i krajoznawców. Zgodnie z informacją dr Antona Syczewskiego, doc. Katedry Historii Ukrainy Żytomierskiego Państwowego Uniwersytetu im. Iwana Franki: „W drugiej połowie XIX – na początku XX w. w Żytomierzu działało ponad 60 fotografów, z nich – 26 Polacy, 14 Żydzi, 4 Rosjanie i 1 Niemiec. Większość z nich mieli swoje zakłady na centralnych ulicach miasta, m.in. takich ulicach jak Michajłowska, Berdyczowska, Kijowska i Petersburgska (obecnie Pokrowska)”.
Sergiusz Sobczuk, krajoznawca, na przykładzie swoich zdjęć, które również były prezentowane na Wystawie, mówił o ludziach przedstawionych na tych zdjęciach, o ich losach życiowych itd. Następnie głos zabrała Irena Wyszniewiecka, zasłużony pracownik dla Kultury Ukrainy, kierownik oddziału Muzeum Kosmonautyki im. Sergija Korolowa, która opowiadała o swojej rodzinnej historii, o życiowej historii Polki Stanisławy Jaśkiewicz z domu Dołmat.
Każdego, kogo zaprosiliśmy do występu, gości na sali słuchali z wielkim zainteresowaniem, ponieważ, cała ta informacja wygłoszona była po raz pierwszy, po raz pierwszy Żytomierzanie mogli usłyszeć o historii fotografów z naszego miasta. Poznając historię naszego miasta co raz więcej przekonujemy się, że Żytomierz ma bardzo bogatą historię, że nasze miasto jest na tyle ciekawe, że trzeba zorganizować jak najwięcej takich spotkań, aby móc otwierać znów i znów niewiadome strony historię naszego miasta.
W czasie przedsięwzięcia odbył się także koncert poświęcony Żytomierzanom XIX w., gdzie zagrano muzykę Andrzeja Janowicza, Juliusza Zarębskiego, Włodzimierza Protodiakonowa, Barona de Shoduara, rodziny Latoszyńskich. Co ważne, że niektóre utwory zostały wykonane po raz pierwszy. Wielkie podziękowania i brawa dla Zasłużonego dla Kultury Polskiej Zespołu Kameralnego im. Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego pod kier. Ireny Kopoć, który przygotował ten przepiękny Koncert.
Dla nas jako organizatorów, bardzo ważnym i cennym jest to, że otrzymaliśmy dużo pozytywnych komentarzy od uczestników naszego przedsięwzięcia, w komentarzach na stronach internetowych, gdzie udzie pisali, mówili, że: „To jest bardzo ważne wydarzenie dla naszego miasta, które organizowano na dość wysokim, profesjonalnym poziomie”; „Każdego z uczestników z wielkim zainteresowaniem słuchaliśmy i jesteśmy dumni, że żyjemy w takim mieście jak Żytomierz”; „Musimy odejść od poczucia niższości, a odwrotnie, być dumnym, że mieszkami w tym miejscu”.
Na wystawie możemy zobaczyć dużo znajomych na osób, m.in. jest kilka zdjęć Juliusza Zarębskiego ze swoim kolegą ze swoja siostrą. Zapraszamy wszystkich kto nie zdążył obejrzeć wystawę do Gnatyuk Art. Center.
Bardzo cieszymy się, że na otwarcie wystawy przyszło dużo gości, wśród nich byli i prezesi polskich organizacji Żytomierza, krajoznawcy, pracownicy kultury, studenci – sala była wypełniona. Dziękujemy za przyjęcie naszego zaproszenia i że w tym dniu była razem z nami zastępca Attaché Obrony RP płk. Agnieszka Malczewska. Bardzo przyjemnym było usłyszeć od Pani pułkownik, że dzięki nam, naszym spotkaniom Pani pułkownik nie zna tyle o innych regionach Ukrainy jak o Żytomierzu.
Organizatorami i współorganizatorami Wystawy są: „Studencki Klub Polski” w Żytomierzu, Gnatyuk Art. Center i Żytomierskie Kolegium Kultury i Sztuki im. Iwana Ohijenki.
Projekt został objęty wsparciem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
Walentyna Jusupowa, Studencki Klub Polski w Żytomierzu, 20 września 2021 r.
