W Dniu Pamięci Ofiar Represji Politycznych członkowie Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków na Ukrainie wzięli udział w okolicznościowej uroczystości.
Przedstawiciele polskiej, czeskiej, ormiańskiej mniejszości Żytomierza, miejscowych władz ukraińskich i duchowieństwa, nauczyciele i młodzież zebrali się 21 maja pod pomnikiem w kształcie krzyża upamiętniającym ofiary czystek stalinowskich z lat 1937-1938, by oddać hołd niewinnie pomordowanym.
W wydarzeniu wzięli udział m.in. członkowie Rady Koordynacyjnej Stowarzyszeń Narodowo-Kulturalnych działającej przy Obwodowej Administracji Państwowej (ODA) w Żytomierzu, Jurij Denysoweć wiceprzewodniczący Żytomierskiej Obwodowej Administracji Wojskowej i sekretarz miasta Wiktor Klimiński.
Polacy modlitwą Anioł Pański modlili się za dusze pomordowanych ofiar stalinizmu. Następnie zebrani złożyli kwiaty i zapalili znicze.
Przez lata trwania reżimu sowieckiego miliony ludzi padły ofiarą represji. Zostali rozstrzelani, zsyłani do Kazachstanu i na Syberię, zamykani do łagrów, przetrzymywani w szpitalach psychiatrycznych. W miejscu, gdzie stoi pomnik ofiar represji politycznych, spoczywają szczątki blisko 19 190 osób zamordowanych przez NKWD na rozkaz członków Biura Politycznego KC WKP(b), głównie w latach 1937-1938.
Informacja
Mianem wielkiego terroru określa się szczytową fazę sowieckich represji wymierzonych przeciwko własnym obywatelom, przypadającą na lata 1937-1938. W ciągu zaledwie 15 miesięcy aresztowano 1,7 mln osób, z czego 750 tys. rozstrzelano (codziennie wykonywano ok. 1600 egzekucji), a kolejne 350 tys. zmarło w łagrach.
Na Żytomierszczyźnie represjom poddano ponad 41 847 osób. We wspólnych mogiłach w Żytomierzu są pogrzebane ofiary różnych narodowości z obwodu żytomierskiego: Ukraińcy – 8622, Polacy – 6802, Niemcy – 2577, Żydzi – 469, Rosjanie – 319, Czesi – 176, Białorusini – 101, Łotysze i Romowie po 36, Litwini – 11, Mołdawianie i Węgrzy po 8, Estończycy – 5, Chorwaci – 4, Tatarzy i Austriacy – po 2, Gruzini, Włosi, Chińczycy, Bułgarzy, Koreańczycy, Ormianie, Rumuni, Francuzi, Serbowie, Słowacy, Udmurci, Finowie po 1 osobie (za: „Rehabilitowani historią”, t. 1, obwód żytomierski).
Wiktoria Laskowska-Szczur, 24 maja 2023 r.
