SWOI-SWOIM 1919-1939. Nieznana historia pochówku żołnierzy Wojska Polskiego w Sądowej Wiszni niedaleko Mościsk

Rok. 1919.03.15. Do Sądowej Wiszni pociągiem z Poznania dociera 1 Pułk Strzelców Wielkopolskich i od razu włącza się w działania wojenne. Pułk walczył pod Dołhomościskami, Mogiłkami, Barem, Milatynem, a dalej pod Putiatyczami, Dobrzanami, Kocowem i ruszył dalej na Hlinną Nawarię, Rozdół i ukończył działania bojowe zajęciem Stryja w dniu 20.05.1919 r. To nie był początek powstania kwatery wojennej WP na polskim cmentarzu w Sądowej Wiszni. Lecz pierwsze pochówki polskich obrońców pojawiły się jeszcze w roku 1918. Kolejne przybyły w latach 1925-26 oraz 1939.

Krzyż na zbiorowej mogile żołnierzy polskich, którzy zginęli w 1918/19 roku w Sądowej Wiszni i okolicach jest ważnym symbolem polskiej pamięci narodowej. Przed II wojną światowej na mogile był kopiec na którym stał dębowy krzyż z tabliczką „Swoi – Swoim”. W okresie II wojny krzyż gdzieś zniknął. Po ponownym otwarciu kościoła w Sądowej Wiszni w 1989 roku miejscowi Polacy wybetonowali nagrobek i postawili żelazny krzyż z tabliczką „Swoi – Swoim. 1918 – 1939”. Druga data dodana, bo tuż obok tego krzyża, są pochowani żołnierzy polscy i uciekinierzy z Centralnej i Południowej Polski, którzy zginęli na stacji kolejowej i fabryce „Cykorii” w Sądowej Wiszni we wrześniu 1939 r.

Usytuowanie grobów żołnierzy WP na polskim cmentarzu w Sądowej Wiszni można zobaczyć na mapie: https://grobysw.testgis.com.ua/

Lista strat Wojska Polskiego 1918/20 ze Sądowej Wiszni i okolic

Większość danych pochodzą z publikacji „Lista strat Wojska Polskiego” wydanej przez Wojskowe Biuro Historyczne w roku 1934, oraz: opracowanie własne, a także z http://www.stankiewicze.com

Ochotnicy i żołnierzy Polscy którzy zginęli w 1919 roku na terenie i w okolicach Sądowej Wiszni byli pogrzebani na polach bitewnych zostały w latach 1925/38 roku eskhumowani i pogrzebani z honarami na Polskim cmentarzu parafialnym przy klasztorze bernardynów. Ochotnicy i żołnierzy zginęli w kilku miejscach w Sądowej Wiszni, a także w Bortiatynie i jego okolicach, w Dołhomościskach i dookoła tej wioski, na Zagrodach – dwóch żołnierzy, oraz pod Księżym Mostem, w połowie drogi pomiędzy wioską a stacją kolejową w Sądowej Wiszni, po prawej stronie jak się patrzymy w kierunku Lwowa.

Baran Ludwik – st. 10. p. p. pl. 25.04.1919.S/W.
Barszczyk Józef – ur. w Bortiatynie w 1896 r, 22 l, szer. Komp. Asyst. Zginął w 20.02.1919 r, w S/W i tam poch. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 14.01.1927 roku żołnierza Józefa Barszczyka, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Barnaś Wojciech – lat 22, poległ 22.12.1918 w S/W, i tam pochowany.
Brączek Ludwik – 1896 r, w Szare – Zwiec,szer. 3 p. żywiecki. 9 komp.15.03.1919. Sądowa Wisznia. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 15.01.1927 roku żołnierza Ludwika Brączka, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Brzeski Kazimierz – adjutant 2 batalionu 7 – go pułku piechoty legionów, zginął pod Kocowem – Wołczuchami – Dolinianami 08.03.1919 r.
Buczma Piotr – por. poc. panc. „Smiały”, poległ pomiędzy Chorośnicą a S/W, pochowany w Przemyślu 29.12.1918.
Bury Wawrzyniec – 3 p. p. strzelec podhal. 20 l. Zginął 15.03.1919 na Księżym Moście, tam i pochowany. – strz. pl. 15.III.1919 Most. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Księży Most w dniu 19.01.1927 roku żołnierza Wawrzyńca Burego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Cymała Alojzy – 1893 r, na Sląsku, kan. 2 p. a. P (szer. 2 p. Art. 4 bateria). zm. r. 11.03.1919 pod Bortiatynem, pochowany w S/W. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 21.01.1927 roku żołnierza Alojzego Cymały, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Czekajło Andrzej – porucznik 3 baonu żywieckiego, słuchacz praw, zginął w Bortiatynie 13.03.1919, pochowany w S/W. – ppor. 12.p.p. pl. 13.III.1919 Boratyn. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 13.01.1927 roku oficera Andrzeja Czekajło, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Dobrosz Władysław – 1 p. pozn, zginął 17.03.1919 w Dołhomościskach, tam pochowany. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Dołhomościska w dniu 17.01.1927 roku żołnierza Władysława Dobrosza, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Dobrowolski Aleksander – szer. 70 p. II baonu Odsieczy Lwowa II Komp, rodem z Tomaszowa, lat 30, poległ. 15.03.1919 na Księżym Moście, tam pochowany. szer. 70.p.p. zm.r. 8.VIII.1920 Księży. Most. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 14.01.1927 roku żołnierzaAleksandra Dobrowolskiego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Gajewski Juljan – 01.04.1897 r, ppor. 15 p. p. pl. zg. 16.03.1919. Dołhomościska. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 13.01.1927 roku żołnierza Juliana Gajewskiego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Gottleb – Haszlakiewicz Zbigniew – jedyny syn JWP H. Gottleb – Haszlakiewicz, ppor. 8 p. uł. pl. 3 szwadron, ur. 1897 r, poległ 07.1920 pod Stanisławczykiem. Pochowany w kaplicy dworskiej w Dołhomościskach.
Górski Adam – 22 l. 3 p. a. p. pl. 09.03.1919. S/W.
Górski Feliks – w 05.02.1896 r. chor. 2 p. a. p. pl. 4 bat. Z Krakowa, poległ 09.03.1919 w S/W, tam pochowany. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 13.01.1927 roku żołnierza Feliksa Górskiego , który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Grach Józef – Adama i Marii Rucińskiej. szer. Zginął w wieku 20 lat wojnie Pol./Ukr. dnia 10.12.1918 r. w wieku 20 l. Poch. w S/W.
Grudziński Józef – szer. 7 p. 6 komp. 22 lat. Z Międzyrzecza koło Białej, poległ. 13.03.1919 podS/W, niedaleko stacji kolejowej, i tam pochowany. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatynw dniu 21.01.1927 roku żołnierza Józefa Grudzińskiego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Fortuna Piotr- w 1899 r w Krzyżanowicze pod Bochnią. szer. II korp. 15 p. p, 2 komp. Zg.03.03.1919 pod Bortiatynem. – W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 22.01.1927 roku żołnierza Piotra Fortuna, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Jakiel (Jekiel) Henryk – w 1891 r, lat 27, urodzony w Woli Batorskiej koło Bochni, szer. 11 p. art. 4 komp. Zg. 11.03.1919 pod S/W , tam pochowany. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 10.01.1927 roku żołnierza Henryka Jakiel, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Jędrzyjkiewicz ?– 30 l, ur. w Częstochowie, szer. Poległ w S/W 12.10.1919.
Kaczmarek Tomasz – żołnierz 1 pułku Strzelców Wlkp – 9 komp. 3 baon. Zg. 21.03.1919 r.
Kalfas Stanisław – 1896 r, szer. 3 p. p. strz. pdh. pl. 3 komp. Rodem z Radziechowa, lat 22, poległ pod Bortiatynem 15.03.1919 , pochowany na Księżym Moście. strz. 1.p.strz.pdh. pl. 15.III.1919. S/W. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Księży Mośt w dniu 19.01.1927 roku żołnierza Stanisława Kalfasa, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Kicz Ilko – pl. 14.1919. Dołhomościska.
Kietrzak W. – poległ 12.03.1919 pod S/W i tam pochowany.
Knast Stanisław – szer. p. Strz. Wlkp. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Dołhomościska w dniu 17.01.1927 roku żołnierza Stefana Knast, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej. Knast Stanisław– szer. 1.p.strz.wlkp. pl. 18.III.1919 Bar.
Koćmarek Tomasz – szer. 1 strz. wlkp. 9 Komp. zm. r. 21.03.1919, poch. 22.03. w S/W.
Kopiński (Kupiński?) Juljan – 02.02.1895 r, w Bobrowniki – Będzin, szer. 8 p. p. leg. pl. 1 komp, zabity granatem 09.03.1919 pod Bortiatynem, tam pochowany. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 21.01.1927 roku żołnierza Kopiński (Kupiński?) Juljan –, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Krzysztofiak Jan – ur. w 1899 r, szer.1 p. p. strzel. poznań. 1 komp. ciężko ranny w S/W, zmarł 17.03.1919, poch. w S/W. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 13.01.1927 roku żołnierza Jana Krzysztofiaka, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Kubiaczyk (Kubiasz) Jan – 1899 r, w Janowice – Łuck, szer. 7 p. p. leg. Pl. 6 odz. 09.03.1919. S/W.
Łęcki Idzi (Jan?) – plut. 28 p. pl. (2 p. P. 9 komp) 29.03.1919. Dołhomościska. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Dołhomościska w dniu 13.01.1927 roku plutonowego Jana Lęckiego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Lenartowski Józef – ur. w Gnieznie 02.04.1901, rymarz, żołnierz I Pułku Strzelców Wielkopolskich w Poznaniu, walczył w grupie gen. Konarzewskiego, zginął 18.03.1919 pod Barem, niedaleko S/W. S 1.p.strz.wlkp. pl. 18.III.1919 Bar.
Mars – porucznik, dowódca oddziału, ranny pod Dmytrowicami na początku styczniu 1919 r i podbno zmarł i pochowany w zbiorowej mogile na Pol. cm. Krewny Dziedzica S/W Jana Mars.(Info. O poruczniku Mars nie są pewne). Mars – porucznik, poch. w zbiorowej mogile z tablicą „Swoi – Swoim”.
Maryański Stanisław – ur. w Zawierciu, lat 27. Zg. 08.03.1919 r. W archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 21.01.1927 roku żołnierza Stanisława Maryańskiego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Mączyński Jan (?) – Dowódca plutonu 2 batalionu 7 – go p. piech. Leg. zginął pod Kocowem – Wołczuchami wiosną 1919 r. Odznaczony srebrnym krzyżem Orderu „Virtuti Militari”. ppor. 7.p.p.leg. pl. 7.III.1919 Wołczuchy.
Martyniec Jan – żołnierz 3 komp. w straży bezpieczeństwa, ur. w 1886 r. w Stojańcach. Zginął w czasie pełnienia odpowiedzialnej służby 19.02.1919. rząd.str.bezp. pl. 19.II.1919 Lwów.
Misiąg Bronisław Michała – syn gospodarza; urodzony w S/W w 1895; Starszy ministrant w kościele klasztornym; wstąpił do „Drużyny Strzeleckiej”, w 1914 , po wybuchu wojny wstąpił do „Legionu Wschodniego”, a po jego rozwiązaniu wcielony do armji austrjackiej. W 1916 r. dostał się do niewoli rosyjskiej. Po powrocie z niewoli wstąpił do WP, kpr. komp. asyst. pl, zginął pod czas walk w S/W na Komarowej Górze 17.02.1919. Pochowany w zbiorowej mogile na polskim cmentarzu w S/W. pr. komp.asyst. pl. 17.II.1919. S/W. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 14.01.1927 roku żołnierza Bronisława Misiąga, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.

Na zdjęciu: 1. Czasopismo „Panteon Polski”. Nr. 23. 1926 r. 2. Fragment artykułu z czasopisma „Panteon Polski”, nr. 23 – Rok III, luty 1926 r; miesięcznik drukowany we Lwowie, poświęcony bohaterskim czynom żołnierza Polskiego, kronice walk o Niepodległość, pamięci i czci poległych obrońców Ojczyzny o Niepodległość Polski w latach 1914 – 1921

Myszkowski Korwin Klemens – ur. w 1900 r, syn ziemianina, uczył się w gimnazjum w Jarosławiu, a potem w Pradze, dalej nauka na UJ – wydział filozofii.Od połowy listopada 1918 r. K. Myszkowski służy w pocjągach pancernych chroniących linję kolejową Przemyśl – Lwów, spoczątku w pocjągu „śmiały” a potem w pancerniku „Wściekły”, w którym zginął 08.03.1919 r, obok S/W, tu go pochowano, a później został ekshumowany i pochowany na cmentarzu w Chłopicach, w parafii do której należy rodzinny majątek Jankowice.
Nakonieczny Jan – szer. 1 strz. wlkp. 1 bat, 2 komp. zm. 20.03.1919 r, poch. 22.03. S/W.
Nikiel Michał – uczeń VI klasy szkoły realnej w Krakowie, ochotnik, w 17 roku życia poległ pod S/W 03.1919, pochowany w Krakowie. pl. 10.III.1919. Jest i druga informacja: Nikiel – rodem z Krakowa, żołnierz, zginął pod Bortiatynem, wiosną 1919 r, pochowany obok Fabryki Cykorii. Ten cytat pochodzi ze wspomnień o walkach 1919 roku. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatynw dniu 21.01.1927 roku żołnierza Jana Nikiel , który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Niemirowicz Władysław – sierż. baon. żywiec. 3 p. p. strz. Podhalan. Rodem z Krakowa, lat 22, student seminarium naucz, poległ 03.1919 pod Księzym Mostem, pochowany w S/W. sierż. baon. żywiec. pl. 15.III.1919.S/W. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Księży Most w dniu 19.01.1927 roku sierżanta Władysława Niemirowicza, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Niemirowicz Józef – 1897 ru, w Krakowie, sierżant, 3 p. Strz. Podh. zg. pod S/W 15.03.1919.
Niżankiewicz Walenty – ur. w Częstochowie, lat 30, pl. poległ 12.03.1919 r pod S/W i tam poch. 12.III.1919. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 21.01.1927 roku żołnierza Walentego Niżankowicza, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Piotrkowski Alfred – komp. pl. 07.03.1919. Dołhomościska. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 17.01.1927 roku żołnierza Alfreda Piotrowskiego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Pietrzak Wacław – 7 p. p. 8. Odz, zg. 12.03.1919 r. w S/W.
Skrzypczak Bolesław – ur. 1899 r, p. strz. wlkp. pl. 18.03.1919, Dołhomościska. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Dołhomościska w dniu 17.01.1927 roku żołnierza Bolesława Skrzypczak, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Slepiński (?) Józef – W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 22.01.1927 roku żołnierza Józefa Slepińskiego (?), który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Sobczak Leon – z Ostrowa, plutonowy I Ochotniczej kompanii poznańskiej, który padł śmiercią bohaterską pod Mielnikiem ka Ks. Mostem przed Rodatyczami w pow. Gródeckiem 18.03.1919 r.
Staniszewski Stanisław – kpr. 18 p. p. pl. 005.1919. Stojańce.
Staniszewski Tadeusz – Uczeń gimnazium w Sanoku, zginął pod S/W w 1918 r.
Stankowski Stefan – ur.1896 r, szer. 1 p.strz. podh, pL 17.03.1919, Dołhomościska. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Dołhomościska w dniu 17.01.1927 roku żołnierza Stefana Stankowskiego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Strzałka Józef – 1897 r, w Ciściec – Zywiec, szer. 1 baon Żywiec. lat 22, poległ . 15.03.1919, na Księżym Moście (Douhe), poch. w S/W. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 22.01.1927 roku żołnierza Józefa Strzałka, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Szwechtowicz Wojciech – w Milczycach, szer. komp. asyst. pl. Zginął w wieku 21 lat w dniu 09.03.1919. S/W. Poch. 14.03.1919 r.
Tyc Józef – w 1896 r, w Szare – Zywiec, szer. Sekc. 3 p. Żywieck. Strz. 2 komp. poległ 15.03.1919 w S/W i tam pochowany. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 14.01.1927 roku żołnierza Józefa Tyc, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Uszakiewicz Stanisław – ur. w S/W 22.11.1893 r; s. Józefa i Eleonory Kubec; ucz. w gimnazjum we Lwowie; członek Drużyn Strzeleckich i Pol. Org. Wojsk; 06.08.1914 żołnierz Legionów Pol; odznaczony Srebrnym Krzyżem orderu Virtuti Militari; kapral, ppor. kpt. w szeregach 35 P.P, zg. w obronie Wyszkowa – Kalinowa w 09.08.1920 r, i tam pochowany.

Waniulak Michał – 1896 r. w Ciściec – Zywiec, szer. – pl. 15.03.1919. zg. Douhe – Bortiatyn. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatynw dniu 21.01.1927 roku żołnierza Michała Waniulaka, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Wojnarowski Władysław – 1896 r, szer. Baonu Odsieczy Lwowa, z Tomaszowa, lat 22, zmarł od ran 15.03.1919, w S/W i tam pochowany. Szer. – pl. 15.111.1919, S/W. W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie S/W w dniu 14.01.1927 roku żołnierza Władysława Wojnarowskiego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Zając Jan – Michała i Katarzyny Tychanowicz. ż. Katarzyna. Zginął w wieku 32 lat, od granatu 08.03.1919 r. Poch. w S/W 11.03.1919 r.
Zajęcki Julian – por. 12. p. p. zginął pod Dołhomościskami 16.03.1919. poch. w S/W.
żytnicki Henryk – maturzysta Gimnazium Zgromadzenia Kupców w Łodzi, zginął pod Sądową Wisznią w 1918 r, jako szeregowy 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej.
Zołnierz Nieznany -W Archiwum we Lwowie są protokoły z ekshumacji w gminie Bortiatyn w dniu 21.01.1927 roku żołnierza Nieznanego, który zginął w wojnie Pol. – Ukr, i zwłoki przeniesiono na Rz. Kat. cmentarz w S/W, i pochowano w mogile zbiorowej.
Zołnierze nieznany – którzy zginęli w latach 1918/19, których pochowano na Pol. Parafialnym Rz. Kat. cmentarzu: 1 podoficer i 12 szeregowych.

Na zdjęciu: Szkic sytuacyjny grobów żołnierzy polskich na cmentarzu par. Rz. Kat. w S/W, z dnia 18.09.1929. W roku 1999, będąc w Przemyślu wstąpiłem do Ks. Biskupa B. Taborskiego i on mi pokazał ten rysunek który skopiowałem. Na cmentarzu Rz. Katolickim w tym miejscu pogrzebano też 242 żołnierzy i oficerów C.K. Austriackich których ekshumowano w okolicach S/W, Dołhomościskach, Bortiatyna i in. okolicznych wiosek.

Kampania Wrześniowa

9 września 1939 roku pod czas bombardowania stacji kolejowej w S/W został ciężko ranny Kierownik pocjągu – konduktor Franciszek Kramarski s. Mariana i Jadwigi, urodzony 21.09.1884 roku w Swiebodzinie pow. Dąbrowa, który zmarł w następnym dniu i został pochowany na cmentarzu polskim w mieście. FR. Kramarski, zamieszkały w Krakowie, s. Mariana i Jadwigi Karyta, ż. Julia Krogulska ur.16.03.1897 r. w Krakowie, mięli c. Cecylię Kramarską – Turnus, która miała córki Jadwigę i Joannę.

Na wzgórzu klasztornym Wojsko Polskie ustawiło cztery 105 mm. armaty, i strzelano w stronę Jaworowa. Ksiądz Gwardjan rozmawiał z oficerem artylerzystą a nawet się kłócił, aby bateria armat wycofała się z pod klasztoru, bo obawiał się, że Niemcy będą w odwet ostrzeliwać klasztor. W czasie bombardowania fabryki Cykorii i dwu pocjągów z uciekinierami, którzy udawali się w stronę Węgier – Rumunii, na stacji kolejowej zgineło powyżej 20 osób cywilów i żołnierzy. Wszyscy zostali pochowani, bez trumien, na polskim cmentarzu. Pogrzebem zajmowali się księża – zakonnicy z pobliskiego klasztoru. Wiemy że został pochowany podporucznik Czuliński. W 1941 roku, już za Niemców, na cmentarz przyjechała jego żona Zofia Czulińska z Warszawy, zwłoki męża zostały ekshumowane i wywiezione do stolicy. Wtedy została zabita na Cykorii kobieta z dzieckiem, i ich pochowali razem, kobietę martwą, trzymającą dziecko.

Roman Wójcicki, Sądowa Wisznia, 2 listopada 2025 r.

W internecie ukazało się zdjęcie malarza Leona Prauzińskiego, jako żołnierza 1 Płk. Strz. Wlkp, który siędzi przed domem obok stacji kolejowej S/W w dzielnicy Polaki. Tego domu już nie ma, kiedyś stał on na brzegu rzeczki Rakówka – Struga.

Na zdjęciu: 1. S/W – Polaki. Leon Prauziński – 15.05.1895 – 06.01.1940 r.

Wolny teren z płn – zach.cmentarza, na którym są pochowani żołnierzy i uciekinierzy z września 1939

Tablica na krzyżu, którą zrobiłem. Ze wspomnień – napis był podobny, dodałem tylko datę 1939.

tu przy mogile jest odprawiane jedno z czterech nabożeństwo na WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH. Zrobiłem ten nagrobek ze śp. Ryszardem Szajfertem – kuzynem. Jego i mój dziadek Jan Szajjfert walczył o Polskę pod Warszawą w 1919 – 20, był tam ranny, i z powodu powikłań po odniesionych ranach zmarł w 1937 r, pochowany na Polskim cmentarzu. On i jego ojciec i on byli parkieciarzami. S/W była znana z produkcji parkietów.