W stolicy Wschodniego Podola, tak samo jak i w setkach innych miejscowości na Ukrainie, 1 listopada rzesze Polaków gromadziło się na miejscowych cmentarzach, modląc się w intencji zmarłych.
W tym szczególnym dniu na starym polskim rzymskokatolickim cmentarzu w Winnicy, o którym dzisiaj przypomina tylko zapadająca się ziemia i stara kapliczka, zgromadzili się mieszkańcy miasta, przedstawiciele KG RP w Winnicy, władz regionalnych, historycy, społecznicy oraz duchowieństwo aby wspólnie pomodlić się oraz w 80 rocznicę zakończenia tzw. Polskiej Operacji NKWD wspominać swoich bliskich, którzy zostali zamordowani przez reżim bolszewicki tylko dlatego, że mieli polskie pochodzenie.
Teren byłego cmentarza polskiego w Winnicy dzisiaj zajmuje Park Kultury. Cmentarz zamknięto w 1936 roku, kiedy Sowieci postanowili urządzić tu specjalną strefę i już za rok zaczęli w pobliżu cmentarza grzebać w zbiorowych mogiłach tysiące niewinnych ofiar.
1 listopada 2018 roku o 17:00, jak kilka lat z rzędu przy kapliczce cmentarnej znów zabrzmiała modlitwa w języku polskim, którą poprowadził o. Józef OFM Cap z winnickiego klasztoru Kapucynów, konsul Urszula Filipkowska wspomniała na ile ważną jest dla Polaków pamięć i modlitwa za zmarłych, szczególnie niewinnych ofiar, oraz tych, którzy polegli w obronie Ojczyzny. Olesia Kowal z „Centrum Historii Winnicy” zaznaczyła, że ten rok jest szczególnie ważny dla Polaków i Ukraińców ze względu na obchody 100-lecia odrodzenia walk nepodległościowych obydwu narodów. Prezes Chrześcijańsko-Demokratycznego Związku Polaków Winnicy Jerzy Wójcicki podkreślił, że po ponad 80 latach zakazów i represji rzymscy katolicy oraz Polacy mogą znów swobodnie modlić się w języku polskim przy mogiłach swoich bliskich oraz żołnierzy Wojska Polskiego, poległych na Podolu w czasie walk z bolszewikami w 1920 roku.
Po modlitwie uczestnicy uroczystości ze zniczami w rękach przeszli procesją po terenie byłego cmentarza rzymskokatolickiego do dwóch pomników Wielkiego Terroru. W miejscach, gdzie w 1943 roku w trakcie ekshumacji z udziałem ekspertów międzynarodowych ujawniono skalę tragedii „Winnickiego Katynia”, zapłonęły znicze i zabrzmiały słowa „Wieczny odpoczynek, racz im dać Panie…”.
Znicze pamięci zapłonęły w Dzień Wszystkich Świętych w wielu miejscowościach winnickiego okręgu konsularnego. Przedstawiciele konsulatu odwiedzili miejsca polskich pochowań na cmentarzach w Winnicy, w Latyczowie, Barze i Brahiłowie. Zgodnie z tradycją konsulowie z Konsulatu Generalnego RP w Winnicy zapalili też znicze i złożyli wiązanki na mogiłach polskich żołnierzy poległych w czasie walk z bolszewikami w 1920 roku.
Redakcja, 4 listopada 2018 r.
lp
