Fot. https://io.ua
Znany z jedynej chyba opublikowanej ryciny, wykonanej przez Władysława Leszczyńskiego w 1903 r., dwór w Korostkach wybudował najprawdopodobniej w latach siedemdziesiątych lub osiemdziesiątych XVIII w. rotmistrz kawalerii narodowej Józef Pruszyński w tradycyjnym „staropolskim” stylu, charakterystycznym dla pierwszej połowy tego stulecia, wbrew wchodzącemu już w modę neoklasycyzmówi.
Wcześniejsza data powstania dworu niż czas Pruszyńskich nie może być brana w rachubę, gdyż Korostki nigdy przed tym nie były jednostką samodzielną, lecz wchodziły w skład większego klucza, z siedzibą dziedziców w innej miejscowości.
Według więc wspomnianej ryciny dwór ten był budowlą o zaledwie siedmiu, ale bardzo szeroko rozstawionych osiach. Miał plan prostokąta zbliżonego do kwadratu. Oś główną elewacji frontowej akcentował dość płytki, wysu¬nięty przed lico domu przedsionek z ćwierćkoliście zamkniętym otworem drzwiowym. Na¬rożniki przedsionka ujmowały pilastry, nakrywał go zaś daszek trójspadowy.
Na tej samej osi w więźbie dachowej mieściła się także opilastrowana facjatka z wielkim oknem i okulusem nad nim. Za pomocą szerokich pilastrów, którymi wertykalnie podzielono całą elewację frontową, wyodrębniono także obie osie skrajne, w przeciwieństwie do pozostałych okien prostokątnych, dwudzielnych, wyposażone w okna szerokości podwójnej. W ten sposób powstały pozorne ryzality. Podobny wystrój zewnętrzny otrzymały także elewacje boczne i niewątpliwie ogrodowa, nie znana z żadnych przekazów.
Rycina dowodzi ponadto, że w lewy narożnik tylny wtopiony był typowy staropolski alkierz, który dla symetrii występować mógł również przy narożniku prawym. Dwór nakrywał wysoki dach łamany, pobity gontami. Jego połacie dolne od strony podjazdu przebite były niewielkimi prostokątnymi lukarnami z daszkami dwuspadowymi. Bryłę dworu wzbogacała i nadawała jej cech wyjątkowej malowniczości osadzona pośrodku dachu, prawdopodobnie ośmioboczna wieżyczka z bębnem otoczonym okulusami. Nakrywający ją daszek miał kształt zbliżony do kopuły, zwieńczonej latarnią oraz iglicą, przeznaczoną na chorągiew rodową. Leszczyński narysował dwór w Korostkach na tle mocno podchodzącego do jego elewacji bocznych starodrzewia parku, z szeroką drogą podjazdową na planie pierwszym.
Swój udział w ostatecznym wyglądzie dworu miał podobno także Michał Orłowski, który zresztą do końca życia stale coś tam budował i upiększał, zarówno budynki, jak i ogród. Był on także kolekcjonerem dzieł sztuki…
Walery Franczuk na podstawie tekstu Romana Aftanazego „Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej”, Tom 5, Województwo wołyńskie”, 1994, str. 171-172.; Tom 11, Uzupełnienia, 1997, str. 633-635.
Leave a Reply