W dniach 12-15 maja oraz 17-19 czerwca w Brzuchowicach koło Lwowa grupa 19 polonistów z Ukrainy, związanych z oświatą polską, uczestniczyła i będzie uczestniczyła w warsztatach przygotowujących ich do prowadzenia projektów rozwojowych. Uczestników projektu wybrano spośród grona osób kończących kurs edukatorski „Kompleksowe wsparcie szkolnictwa polskiego na Ukrainie – doskonalenie nauczycieli” w Warszawie w 2015 roku, finansowany ze środków polskiego Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Majowo-czerwcowe warsztaty zostały przeprowadzone przez trzech wspaniałych warszawskich trenerów Andrzeja Perego, Martę Wołosiewicz i Zofię Domaradską-Grochowalską. Zaplanowane na wrzesień-grudzień bieżącego 2016 roku kolejne projekty przewidują:
– wsparcie dla szkół z polskim językiem nauczania;
– wsparcie dla szkół sobotnio-niedzielnych;
– stworzenie centrum wirtualnego zarządzania oświatą polską na Ukrainie.
Doświadczenia i badania przeprowadzone na Ukrainie pokazują, iż w szkołach na Ukrainie brakuje podstaw dla budowania systemu komunikacji, zaufania, pracy zespołowej i współpracy. Rodzice nie angażują się w życie szkoły przyjmując założenie, że to szkoła jest od wychowania i uczenia, uczniowie niejednokrotnie czują, że mało kto słucha ich potrzeb, a sami nauczyciele nie mają nawyku współpracy z uczniami i rodzicami, bowiem system edukacyjny na Ukrainie nie definiuje tego obszaru jako priorytetowy do realizacji w szkole. Chociaż szkoła jest otwarta na współpracę to centrum uczenia się przez całe życie, co zgodnie z rekomendacjami Komisji Europejskiej jest warunkiem koniecznym dla rozwoju osobistości we współczesnym świecie.
Żeby zmienić tą nie bardzo optymistyczną sytuację, podjęta została decyzja o wprowadzeniu projektów rozwojowych. Przecież wszelkie działania, które można wykonywać razem zbliżają ludzi do siebie, jednoczą ich w realizacji wspólnych celów, a dobre doświadczenia stanowią zachętę do wprowadzenia nowych zasad współpracy w stałą praktykę działań.
Celem ogólnym projektu jest wspomaganie rozwoju Polaków mieszkających na Ukrainie w kierunku pielęgnowania i rozwijania ich tożsamości narodowej, poprzez organizację i aktywny udział w Innowacyjnych Centrach Aktywności Lokalnej (ICAL). Cele szczegółowe obejmują natomiast: ułatwianie i rozwijanie współpracy między szkołą, rodziną i środowiskiem lokalnym, udział w aktywnościach rozwojowo-wdrożeniowych stwarzających okazję do wzajemnej otwartości, zbudowanie relacji opartych na partycypacyjnym modelu decyzyjnym, oraz podejmowanie działań w kierunku rozwoju własnych kompetencji osobistych i społecznych.
Pierwszy projekt pod nazwą „Innowacyjne Centra Aktywności Lokalnej” obejmie 30 polskich szkół prowadzonych w Kulturalno-Oświatowych Centrach Edukacji (KOCE) (zwykłe szkoły sobotnio-niedzielne) w różnych terenach Ukrainy. Każda z 30 szkół będzie miała swojego opiekuna w postaci jednego edukatora z Ukrainy (jeden edukator będzie opiekunem dla dwóch szkół).
W drugim projekcie każda z 6 szkół z polskim językiem wykładowym również będzie miała swojego opiekuna w postaci jednego edukatora z Ukrainy.
Trzeci projekt nosi tytuł „Centrum informacyjno-konsultacyjne dla nauczycieli języka polskiego, nauczających w języku polskim i o Polsce”. W ramach projektu zostanie stworzona baza różnych materiałów metodycznych na platformie internetowej, aby uruchomić współpracę pomiędzy wszystkimi chętnymi nauczycielami języka polskiego z Ukrainy. S
Fundacja „Wolność i Demokracja” przygotowała materiały merytoryczne, w tym scenariusze seminariów, warsztatów i konsultacji oraz przygotowała trenerów z Ukrainy w celu przeprowadzenia w szkołach zarówno warsztatów jak i koordynowania pracy sieci współpracy i samokształcenia zorganizowanych dla rodziców, uczniów i nauczycieli. Fundacja dostarczy również dostęp do platformy, która będzie stanowiła przestrzeń do kontaktów i współpracy liderów lokalnych przewodzącym Innowacyjnym Centrom Aktywności Lokalnej.
Edukatorzy z Ukrainy mają na celu przeprowadzić:
– szkolenia integracyjno-wprowadzające dla przedstawicieli szkół;
– po trzy warsztaty w wybranych szkołach dla wspólnych grup łączących nauczycieli, rodziców i uczniów, przygotowujących uczestników do zbudowania wspólnego programu rozwoju w ramach ICAL;
– Seminarium podsumowujące całość projektu, gdy wszystkie szkoły przedstawią efekty wspólnych działań.
Podczas konferencji, wieńczącej projekty zostanie ogłoszony konkurs na najbardziej innowacyjne wspólne działania realizowane przez szkoły w dalszej części projektu. Przewidziana jest kontynuacja pracy z tymi szkołami w innych projektach doskonaląc dobrą komunikację, współpracę i pracę zespołową.
Warsztaty edukatorskie realizowane są przez Fundację Wolność i Demokracja w ramach projektu „Biało- Czerwone ABC. Wspieranie rozwoju edukacji polskiej na Ukrainie” współfinansowanego w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą.
Lena Semenowa, 13.06.16 r.
