14 marca w Winnicy demontowano datę 1941-1945 na Memoriale Chwały przy placu Europejskim w samym centrum miasta.
Zamiast bohaterów„wojny ojczyźnianej” winniczanie będą mogli oddawać teraz hołd wszystkim ofiarom i bohaterom, walczącym na frontach II wojny światowej.
Inicjatorami akcji wystąpili w maju ubiegłego roku miejscowi Polacy, w czerwcu pomysł podchwyciło winnickie „Centrum Alternatywnych Decyzji”, które zgłosiło pomysł do Komisji Toponimicznej przy Radzie Miasta. Komisja Toponimiczna na czele z Andrijem Rewą podjęła decyzję o dołączeniu napisu 1941-1945 na Memoriale Chwały do listy „dekomunizowanych” obiektów wskutek wdrożenia w życie odpowiedniej ustawy.
– Napis 1939-1945 wprowadza nas w ogólnoeuropejski wymiar traktowania II wojny światowej oraz przypomina o poległych ukraińskich żołnierzach podczas Wojny Zimowej w Finlandii i w szeregach Wojska Polskiego w kampanii wrześniowej – uzasadnia decyzję komisji wice-przewodniczący Toponimicznej Komisji Oleksander Fedoryszen.
– Do dziś na lekcjach historii w ukraińskich szkołach młodzież uczy się o „wojnie ojczyźnianej”, ograniczając udział mieszkańców Ukrainy w działaniach zbrojnych wyłącznie do perspektywy lat 1941-1945. Sowiecka propaganda celowa negowała fakt kolaboracji Związku Radzieckiego z III Rzeszą i agresję na suwerenne państwo II RP, która rozpoczęła się 17 września 1939 roku oraz Finlandię półtora miesiąca później. Podobne memoriały istnieją w praktycznie każdej wsi i mieście Ukrainy. Mam nadzieję, że winnicki precedens z zamianą dat pobudzi także inne samorządy do odejścia od sowieckich standardów w historiografii – powiedział główny pomysłodawca „dekomunizacji” winnickiego Memoriału Chwały Jerzy Wójcicki.
Po raz pierwszy o inicjatywie zmiany dat na Memoriale w Winnicy ogłoszono w sieci społecznościowej Facebook 9 maja 2015 r. W lipcowej edycji telewizyjnego „Słowa Polskiego” wszystkie tzw. „przebitki” kręcono na tle napisów 1941-1945 oraz komunistycznej mozaiki naprzeciwko Memoriału. W tym samym miesiącu redakcyjny grafik Sergiusz Olijnyk zaproponował własną opracowanie graficzne nowej daty.
W lutym-marcu 2016 roku w Winnicy demontowano szereg tablic i innych toponimów, związanych z sowiecką przeszłością Podola oraz zmieniono nazwy ponad 130 ulic. W najbliższej perspektywie w tym mieście odbędą się debaty publiczne, na których zostanie rozpatrzona propozycja nadania jednej z winnickich ulic imienia Św. Jana Pawła II.
Słowo Polskie, zdjęcia: myvin.com.ua, 15.03.16 r.
Wersja z lipca 2015 r. graficznego opracowania nowej daty na Memoriale Chwały
Wpis w sieci FB z 9 maja 2015 roku, który zainicjował akcję zmianę daty na pomniku
