31 marca po kolejnym posiedzeniu Komisji Łączności z Polakami za Granicą wspólne z Komisją Spraw Zagranicznych w polskim Sejmie odbyło się drugie czytanie nowelizowanej ustawy o Karcie Polaka.
Przedstawiciele wszystkich klubów parlamentarnych po raz kolejny zgłaszali swoje uwagi i propozycje do zmian, opracowanych przez Komisję LPG. Przewodniczący Komisji Michał Dworczyk zaznaczył, że w perspektywie nowego roku budżetowego posiadacze Karty Polaka, którzy chcą osiedlić się w Polsce będą mieli możliwość ubiegania się o dofinansowanie do wynajęcia mieszkania, udziału w intensywnej nauki języka polskiego czy kursów zawodowych. Zasiłek może wynieść nawet 6 tys. zł.
Poseł Prawa i Sprawiedliwości na przykładzie Polaków z Donbasu podkreślił, że w obecnej chwili brakuje podstaw prawnych do udzielenia skutecznej pomocy rodakom na Wschodzie, i że w nowym projekcie jest przewidziana możliwość faktycznego traktowania ich w wypadku zagrożenia życia lub zdrowia przez polskie placówki konsularne tak samo, jak obywateli polskich.
Nowelizacja ma znieść obowiązek wnoszenia wysokich opłat za Kartę Stałego Pobytu dla osób, zamierzających przenieść się do Polski i umożliwić im nabycie polskiego obywatelstwa po roku zamieszkania na terenie ich historycznej ojczyzny.
W wywiadzie dla Radia Maryja, udzielonym przed posiedzeniem Sejmu poseł Dworczyk ocenił, że dzięki nowym udogodnieniom, przewidzianym w Ustawie, do Polski w ciągu najbliższych 10 lat może przyjechać ok. 100 tys. rodaków. Zdaniem Dworczyka osiedlanie się posiadaczy Karty Polaka w Polsce jest korzystne z punktu widzenia problemów demograficznych, lepiej żeby do Polski przyjeżdżały osoby polskiego pochodzenia, niż z zupełnie innych kręgów kulturowych.
Kolejną ważną zmianą będzie możliwość ubiegania się o Kartę Polaka w urzędach wojewódzkich, a nie tylko polskich konsulatach w kraju zamieszkania. Wprowadzenie tego zapisu nie specjalnie spodobało się posłańce Platformy Obywatelskiej Joannie Fabisiak. Pani poseł nie ma pewności, że w polskim budżecie wystarczy pieniędzy by udzielić wszystkim chętnym wsparcia w osiedlaniu się w Polsce, szczególnie, jeżeli doliczyć do tej pomocy rodziny posiadaczy Kart Polaka oraz, że wojewodowie nie będą wiedzieli, jak przeprowadzać sprawdziany znajomości języka polskiego, które poseł Fabisiak nazwała „egzaminem”.
Adam Andruszkiewicz z Kukiz’15 zaznaczył, że zmianom w Karcie Polaka dla osób, wyjeżdżających do Polski, powinno towarzyszyć równoległe zwiększenie wsparcia dla tych rodaków na Wschodzie, którzy nie opuszczą Kresów i będą krzewili polskość w miejscach, gdzie mieszkali ich dziadkowie-pradziadkowie.
Poseł Nowoczesnej Gryglas podkreślił, że z nowelizowanej ustawy skorzystają przede wszystkim ludzie młodzi, a starsi Polacy podobnie, jak i przed nowelizacją pozostaną poza opieką państwa polskiego. Pan Gryglas proponuje, aby takim osób państwo polskie udzielało świadczenia finansowe na zakup leków czy opłatę usług medycznych.
Mieczysław Baszko z PSL uważa, że ustawę należy uporządkować i zniwelować problemy, na które byli narażani w szczególności rodacy zza wschodniej granicy.
Karta Polaka jest przyznawana od kwietnia 2008 roku. W obecnej redakcji ustawy pozwala ona na darmowe studia w Polsce, otrzymanie bezpłatnej wizy krajowej, zniżki na przejazd koleją i autobusami oraz podejmowanie pracy i prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce.
Po drugim czytaniu na 15. posiedzeniu Sejmu projekt trafił do dalszych prac w Komisjach: Łączności z Polakami za Granicą oraz Spraw Zagranicznych.
Słowo Polskie, 01.04.16 r.
