Pełniący obowiązki prezydenta Ukrainy Aleksander Turczynow przywitał weteranów-czerwonoarmistów oraz mieszkańców miasta Winnicy z okazji okrągłej 70. rocznicy wyzwolenia miasta 20 marca 1944 roku z rąk Niemców.
Nie zważając na to, że Sowieci już w połowie stycznia walczyli 30 km pod Winnicą, miasto obwodowe broniło się bardzo skutecznie. Pod Winnicą znajdowała się kwartera Hitlera „Wehrwolf”, w której w tym czasie przebywał feldmarszałek von Meinstein. Niemiec planował nawet otoczyć 38, 40 oraz 1 sowiecką dywizję pancerną.
W pewnym momencie Niemcy nawet przebili się przez linię frontu. 40. armia musiała wrócić do Bałabanówki (rejon Oratowski). Ale na początku marca 1944 na pomoc czerwonogwardzistom z Owrucza przybył 1 i 11 Ukraiński front. Podczas proskurowsko-czerniowieckiej operacji hitlerowców wypędzono z Teplika, Gajsyna, Lipowca, Kalinówki oraz Chmielnika.
W połowie marca pod Winnicą skoncentrowano bardzo potężne i zdolne do kontrofensywy niemieckie oddziały. 340 dywizja piechoty oraz świeżo ściągnięta z Francji 18 artyleryjska dywizja były świetnie przygotowane do walki a nawet planowały utworzyć nową granicę frontu na linii Bugu. W tym celu wysadzono tamę na rzece i zaminowano pola pod miastem.
Ale 16 marca głównodowodzący I Ukraińskiego Frontu Żukow nakazał forsować Bug pod Sytuskami i czekać na Niemców pod Żmerynką. 17 marca Niemcy opuścili stację kolejową i ruszyli w kierunku Sabarowa a w nocy 20 marca obawiając się otoczenia i pod naciskiem 74 sowieckiego korpusu strzelców naziści zaczęli uciekać na południowy zachód.
Wieczorem 20 marca 1944 Moskwa oficjalnie ogłosiła wyzwolenie Winnicy i salutowała wojskom I Ukraińskiego Frontu 20 salwami z 224 armat.
JW, bwp
Leave a Reply