Jan Redzej, Witold Pilecki i Edward Ciesielski. Uciekinierzy z KL Auschwitz przed domem Serafińskich w Nowym Wiśniczu, lato 1943 r. Fot/ IPN
W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku miała miejsce ucieczka rotmistrza Witolda Pileckiego z obozu KL Auschwitz, do którego dobrowolnie trafił w 1940 r. w celu zdobycia informacji o niemieckich zbrodniach. Wraz z nim zbiegli Jan Redzej i Edmund Ciesielski.
Polacy zdecydowali się na nią z powodu obawy przed dekonspiracją. Uciekli w czasie nocnej zmiany z oświęcimskiej piekarni, która znajdowała się poza drutami obozu. Przeprawili się przez Wisłę, a w okolicach Nowego Wiśnicza skontaktowali się z oddziałami AK.
Wiktor Pilecki, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej powstałej w okupowanej Warszawie po klęsce kampanii 1939 r., był autorem planu zdobycia materiałów wywiadowczych z tworzonych przez nazistów obozów koncentracyjnych. Bohater pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1995) i Orderem Orła Białego (2006). Do roku 1989 wszelkie informacje o dokonaniach i losie rtm. Pileckiego podlegały w PRL zakazowi.
Sergij Porowczuk, 30 kwietnia 2023 r.
