Odeski strażak ratuje ikony ze zniszczonego przez Rosjan soboru prawosławnego. Fot. ukraińskie media
23 lipca siły zbrojne Federacji Rosyjskiej w nocy przeprowadziły jeden z największych ataków rakietowych na Odessę, w wyniku czego są ofiary wśród ludności cywilnej oraz został zniszczony największy sobór prawosławny miasta.
Zmarła przynajmniej jedna osoba, 22 innych otrzymało różne obrażenia. Dowództwo operacyjne południowego ukraińskich Sił Zbrojnych poinformowało, że wyjaśniło, że okupanci przy nocnym ostrzale użyły „Kalibrów”, naddźwiękowego „Onyxa”, balistycznego i uskrzydlonych „Iskanderów”, a także pocisków X-22.
Budynki mieszkalne, administracyjne, Dom Nauki i prawosławny sobór katedralny Zaśnięcia Matki Bożej zostały bardzo mocno uszkodzone. Według niesprawdzonych danych uszkodzona została także szkoła 121, gdzie prowadzono naukę języka polskiego, jedna z najlepszych szkół pod tym względem w Ukrainie. Uszkodzeniom uległ także „pałac szacha” czyli były pałac Zenona Beliny-Brzozowskiego.
Tą rosyjską zbrodnią są wstrząśnięci duchowni cerkwi prawosławnej (tej która jest podległa Moskwie). Warto zaznaczyć że odeski sobór został konsekrowany w 2010 roku przez rosyjskiego patriarchę Cyryla.
Archidiakon Andrij Palczuk nagrał wzruszające wideo, w którym opowiada o konsekwencjach rosyjskiego ataku rakietowego na sobór Przemienienia Pańskiego.
„Rosyjskie bestie uderzyły w katedrę, którą budowała cała Odessa. Uderzyły bezpośrednio w ołtarz, wszystko zostało po prostu zniszczone. Soboru już nie ma… „Dziękuję wam”, bracia rosyjscy… Dziękuję wasza świątobliwość (prawdopodobnie chodzi o patriarchę całej Rusi Cyryla), że trafiliście w samo serce metropolity Agafangela (opata świątyni). Matka Boża wam tego nie wybaczy” – mówi mężczyzna.
Diecezja podaje również, że w nocy rakieta trafiła bezpośrednio w ołtarz główny, w wyniku czego budynek katedry został częściowo zniszczony, zasypane zostały trzy dolne kondygnacje, a wystrój wnętrz i ikony uległy znacznemu zniszczeniu. Całkowitemu zniszczeniu uległy pomieszczenia usługowe dolnej części katedry.
Natychmiast po uderzeniu rakiety wybuchł pożar, który został szybko opanowany i ugaszony przez straż pożarną, która natychmiast przybyła na miejsce zdarzenia. Wiadomo też, że strażnik katedry został ranny, otrzymał pomoc lekarską i trafił do szpitala.
„Diecezja Odeska UPC po raz kolejny potępia agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, ten akt terroryzmu przeciwko głównemu sanktuarium i duchowemu sercu Odessy – Soborowi Przemienienia Pańskiego, otoczonemu przez pokojowo nastawionych ludzi, a sama katedra nie jest w żaden sposób powiązana z obiektami wojskowymi” – czytamy w oświadczeniu diecezji.
Sobór Przemienienia Pańskiego jest największą cerkwią w Odessie. Został założony w 1794 roku, a konsekrowany w 1808 roku. W 1936 roku został zniszczony przez bolszewików. Odrestaurowano go w 2005 roku.
Katedra ma status pomnika dziedzictwa kulturowego Ukrainy. Opatem świątyni jest metropolita Agafangel.
Fot. Wikipedia
Udało się uratować cudowny obraz Matki Bożej który jest ikoną z końca XVI stulecia. Na tereny dzisiejszej Ukrainy z Siedmiogrodu została przywieziona przez nieznanego Serba, który zamieszkał w guberni chersońskiej.
Ikona przechodziła z pokolenia na pokolenie w jego rodzinie; w 1809 stała się własnością Julianny Joannowny Kaspierowej, właścicielki majątku Iwano-Iwanowsk. W 1840 w czasie nocnej modlitwy przed podniszczonym wizerunkiem Kaspierowa stwierdziła, że nigdy nie konserwowana ikona samoistnie odnowiła się. Wizerunek szybko stał się celem pielgrzymek, była przechowywana we wsi Kaspierowka, jednak w okresie wybranych świąt była przenoszona do cerkwi w Chersoniu, Nikołajewsku i Odessie. Modlitwy przed nią miały przyczynić się do uratowania Odessy od zniszczeń w czasie wojny krymskiej. Jednak już wcześniej, w 1840, Święty Synod Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego uznał ikonę za cudowną na mocy szeregu cudownych wydarzeń, jakie miały mieć przed nią miejsce.
Ikona wystawiana była dla kultu w soborze Zaśnięcia Matki Bożej w Odessie, a w dniu Zstąpienia Ducha Świętego przewożona do soboru Świętego Ducha w Chersoniu.
Słowo Polskie, fot. ukraińskie media, 25 lipca 2023 r.
