10 grudnia w Winnickim Muzeum Krajoznawczym odbyło się otwarcie wystawy zdjęć, poświęconej życiu Polaków w czasach sowieckiej okupacji. To zbiór ze 150 zdjęć, przedstawiający kolejny etap próby zniewolenia narodu polskiego przez Moskwę, skutki radzieckiej okupacji, zaczynając od Katynia poprzez pacyfikację wszystkich członków antykomunistycznego ruchu zbrojnego aż do opuszczenia sowieckiej armii terenów RP w 1993 r.
Wystawę „W objęciach wielkiego brata” przygotował polski Instytut Pamięci Narodowej, w jej prezentacji w Winnicy wziął udział kierownik Referatu Edukacji Historycznej IPN Jacek Pawłowicz. Na otwarcie przybyli zastępca przewodniczącego Winnickiej Rady Obwodowej Oleksander Kaczur, konsul generalny RP w Winnicy Tomasz Olejniczak, prezesi organizacji polskich, pracownicy placówek muzealnych, archiwów i przedstawiciele mediów.
Słowo powitalne do zebranych wygłosili konsul Olejniczak oraz dyrektor Muzeum Krajoznawczego Kateryna Wysocka. Pierwszy porównał losy Polski i Ukrainy, napiętnowane komunistyczną przeszłością, druga – wspomniała o poprzednich wystawach IPN, eksponowanych wcześniej w jej placówce.
Następnie Pawłowicz oprowadził wszystkich po sali, komentując krótko większość z 56 plansz. Szczególny nacisk przedstawiciel IPN położył na represje urzędów NKWD i UB w Polsce w latach powojennych, morderstwach polskich oficerów w Katyniu, nie zapominając także o innej stronie ZSRS, postrzeganej przez pryzmat krajów Europy zachodniej. Chodzi o Bułata Okudżawę, Władimira Wysockiego, Sołżenicyna i innych.
Ciekawostką ekspozycji są mapy i zdjęcia ze wspólnych manewrów wojska PRL i ZSRS w latach 1955 i 1969, podczas których żołnierze ćwiczyli pacyfikację Danii oraz słynny „gest Kozakiewicza” po zdobyciu złotego medalu na Igrzyskach Olimpijskich w Moskwie w 1980 r. Ponoć sowieci chcieli pozbawić polskiego sportowca za „znieważanie ZSRS” , ale Polacy tłumaczyli specyficzne zgięcie ręki „skurczem mięśnia”.
Obydwa państwa i Ukraina, i Polska doświadczyły nieszczęść, pacyfikacji nastrojów niepodległościowych i represji wobec ludzi o poglądach demokratycznych ze strony Kremla. Wystawa „W objęciach wielkiego brata. Sowieci w Polsce” pomaga zrozumieć, jak unikać błędów, które mogą zaważyć na losie następnych pokoleń i w perspektywie wydarzeń na przestrzeni czterech stuleci ocenić, kto był i jest prawdziwym wrogiem.
Polskojęzyczną wystawę wyposażono w podpisy w języku ukraińskim specjalnie z myślą o tych mieszkańcach Winnicy, którzy nie rozumieją język polski. Organizatorem ekspozycji „Sowietów w Polsce” w Winnicy jest KG RP w Winnicy przy współpracy z Winnickim Muzeum Krajoznawczym.
Słowo Polskie, 11.12.15 r.
