Za nowelizacją ustawy o mniejszościach narodowych zagłosowało 316 ukraińskich parlamentarzystów. Fot.: RN
Nowa ustawa 9610 umożliwia posługiwanie się przez osoby należące do mniejszości narodowej, obok języka państwowego, języka danej mniejszości narodowej w kontaktach z lokalnymi organami wykonawczymi i organami samorządu lokalnego.
Języka mniejszości narodowej można w ten sposób używać w miejscach, gdzie większość ludności stanowią przedstawiciele mniejszości narodowej lub gdzie członkowie mniejszości narodowej stanowią znaczną część mieszkańców danej miejscowości. Także możliwe jest posługiwanie się przez lokalne organy władzy wykonawczej, organy i organy samorządu lokalnego, ich urzędników, językiem odpowiedniej mniejszości narodowej, która stanowi znaczną część mieszkańców tej hromady.
Centra dla mniejszości narodowych mogą być tworzone miejscowościach, w których żyją zwarto przedstawiciele tej lub innej mniejszości narodowej, z inicjatywy ich stowarzyszeń społecznych, co zapewni zachowanie tożsamości językowej i kulturowej narodów zamieszkujących Ukrainę. Jednocześnie ośrodki takie przyczynią się do konsolidacji społeczeństwa ukraińskiego i porozumienia pomiędzy wszystkimi grupami etnicznymi zamieszkującymi nasz kraj.
Zrobiono wyjątek dla jednego języka, który notabene zajmuje drugie miejsce na Ukrainie pod względem liczby użytkowników. Prawo do używania języka rosyjskiego i zachowania rosyjskiej tożsamości narodowej zacznie obowiązywać dopiero pięć lat po zniesieniu stanu wojennego.
Nowa ustawa częściowo nawiązuje do Konstytucji Ukrainy, która gwarantuje swobodne używanie języków mniejszości narodowych i rozwój tożsamości kulturowej wszystkich narodowości zamieszkujących Ukrainę.
Wcześniej jednak porozumiewanie się we władzach, a także w przestrzeni publicznej, dozwolone było wyłącznie w języku państwowym. Teraz języki mniejszości narodowych zostaną uznane za legalne w użyciu publicznym w miejscach zwartego zamieszkania mniejszości narodowych. Będzie można je wykorzystać w samorządach, a także komunikować się nie tylko w życiu codziennym.
Natomiast nie rozwiązany został jeden duży problem. Ostatni spis ludności na Ukrainie przeprowadzono jeszcze w 2001 roku. Ilość osób deklarujących inną niż ukraińską narodowość od tego czasu mogła się znacznie zmienić. Kolejny spis ludności miał odbyć się w 2022 roku. Ale przeszkodziła wojna. Dużo pytań budzi także ustawa oświatowa z 2017 roku, która zdaniem m.in. mniejszości węgierskiej ogranicza możliwości nauczania w języku ojczystym.
Słowo Polskie, 28 września 2023 r.
