Dlaczego Ukraina nie powtórzyła sukces Polski. Polsko-ukraińskie spotkanie nt. transformacji ustrojowych w obydwu państwach odbyło się w Winnicy

24 czerwca w sali konferencyjnej winnickiej Galerii „Interszyk” odbyło się pierwsze spotkanie w ramach polsko-ukraińskiej platformy dyskusyjnej: „Transformacja w Polsce i na Ukrainie. Różnice i podobieństwa. Polskie doświadczenie”. Doświadczeni politolodzy analizując drogę, którą szły do wolności te obydwa państwa, porównywali poszczególne etapy przejścia od totalitarnej przeszłości do demokracji, motywując słuchaczy do udział w debatach.

Najczęstszym wyrazem, które brzmiało w ramach wtorkowego spotkania była „transformacja”. Dotyczyła ona różnych sfer życia człowieka – polityki, gospodarki, duchowości i funkcjonowania w postsowieckim społeczeństwie. Absolwentka Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego Iwona Jurkowska skupiła się także na „Solidarności”, jej znaczeniu w pierwszych częściowo wolnych wyborach w Polsce. Przedstawiła na planszy popularne hasła i plakaty wyborcze tego okresu oraz wspomniała o tym, że większość z tych, kto kandydował do parlamentu z ramienia „Solidarności” były osobami mało znanymi w polskim społeczeństwie i zwyciężyli przeważnie dzięki wspólnemu zdjęciu z Lechem Wałęsą.

Wziąć udział w dyskusji do Galerii „Interszyk” przybyli dziennikarze, historycy, prezesi polskich organizacji społecznych oraz działacze społeczni. Wszyscy z zainteresowaniem wysłuchali referatów prelegentów, dowiadując się przy okazji wielu ciekawych faktów -na przykład o ponad 101% wzroście polskiego PKB od czasu realizacji planu Balcerowicza, bardzo bolesnej transformacji, przez którą musiało przejść polskie społeczeństwo na początku swojej drogi do gospodarki rynkowej.

– W 1988 roku Moskwa udzieliła zgody Polskiej Partii Robotniczej na przeprowadzenie okrągłego stołu z „Solidarnością”. 4 czerwca 1989 roku w Polsce odbyły się pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne, po których pierwszy, nie komunistyczny rząd Tadeusza Mazowieckiego, przystąpił do reform – Iwona Jurkowska wróciła do czasów II Wojny Światowej i protestach Polaków przeciwko komunistycznemu reżimowi, które co jakiś czas wybuchały w Polsce Ludowej.

Wykład stypendysty programu Kirklanda, absolwenta historii Uniwersytetu im. Szewczenki w Kijowie Wasyla Humeniuka był skierowany na poszukiwanie analogii pomiędzy różnymi fazami rozwoju Polski i Ukrainy po uwolnieniu się od wpływu Rosji oraz przyczynach dlaczego i po 1991 roku, i po roku 2005 (Pomarańczowej Rewolucji) ukraińskie państwo nie stąpiło na drogę eurointegracji a pozostało państwem trzeciego świata i dotychczas takim jest.

– Właśnie teraz rodzi się prawdziwe państwo ukraińskie. Po Rewolucji Godności otrzymaliśmy szansę obalenia istniejących schematów, skierowanych na wzbogacenie się kilku oligarchicznych rodzin, znajdujących się przy władzy – Wasyl Humeniuk twierdzi, że niepodległe ukraińskie państwo jest na takim etapie ewolucji, że może przeprowadzić transformację i po kilkunastu latach powtórzyć sukces Polski, kraju, który zasłużył sobie na miano „lokomotywy Europy”.

Aktywnymi uczestnikami burzliwych dyskusji byli konsul KG RP w Winnicy Wojciech Mrozowski, poeta i dziennikarz gazety „Winnicczyzna” Jurij Segeda, dyrektor winnickiego obwodowego archiwum Jurij Legun oraz prezes Stowarzyszenia „Świetlica Polska” Walery Istoszyn.

Spotkanie w ramach platformy dyskusyjnej „Transformacja w Polsce i na Ukrainie” odbyło się pod patronatem Konsulatu Generalnego RP w Winnicy oraz „Podolskiej Agencji Regionalnego Rozwoju”.

Mikołaj Bachur

Zdjęcia ze spotkania