Ponad 600-stronnicowa książka „Z narodu ruskiego. Szlachta województwa kijowskiego, wołyńskiego i bracławskiego (1569-1649)” autorstwa doktora nauk historycznych, ambasadora RP na Ukrainie Henryka Litwina ukazała się w języku ukraińskim.
W centrum badań naukowych autora widzimy szlachtę z południowo-wschodnich Kresów I RP. Henryk Litwin próbuje znaleźć powiązania pomiędzy rodami i klanami, koncentrując uwagę czytelnika nie tylko na elicie, lecz wychwytuje z przeszłości całkiem przeciętne osoby.
W książce „Z narodu ruskiego…” możemy odnaleźć analizę, jak upadali i wzbogacali się poszczególne rody magnacko-szlacheckie, jak posiadanie ziemi zmieniało się w prestiż niematerialny, który pomagał przy uchwaleniu decyzji rangi ogólnoeuropejskiej.
Autor nie boi się poruszać nieco kontrowersyjne wątki współżycia Rusinów i Polaków na terenie I RP, opisując polityczną i kulturalną polonizację ruskiej szlachty, zmianę jej wyznania na katolicyzm, ekspansję polskiej szlachty na wschód i in. Przy pomocy poszczególnych przykładów w książce widzimy, jak z niejawnej autonomii ruskich ziem w I Rzeczypospolitej Obojga Narodów rodzi się trzeci człon federacji – Rusini/Ukraińcy.
Jako historyk Henryk Litwin opracował cztery większe publikacje w języku polskim, związane z historią I RP. W 1988 roku przyszły ambasador obronił pracę doktorską pod tytułem „Napływ szlachty polskiej na Ukrainę w latach 1569–1648”.
Książka „Z narodu ruskiego. Szlachta województwa kijowskiego, wołyńskiego i bracławskiego (1569-1649)” została wydana przez ukraińskie wydawnictwo „Duch i Litera” przy współpracy z Narodowym Uniwersytetem „Kijowo-Mohylańska Akademia”, Centrum Badań Europejskich i Humanitarnych oraz Centrum Badań Historii i Kultury Wschodnieuropejskiej Żydów.
Słowo Polskie, na podstawie informacji wydawnictwa „Duch i Litera”, 01.04.16 r.
