Po I wojnie światowej i klęsce ukraińskich walk wyzwoleńczych w latach 1917–1921, terytorium Wołynia weszło w skład odrodzonej Rzeczypospolitej. Liczni osadnicy w owym czasie musieli zmierzyć się z karczowaniem lasów, doprowadzaniem komunikacji do nowo powstałych osiedli, a wołyński gąszcz zaczął nabierać nowoczesnych kształtów.
Sienkiewiczówka powstała w 1924 roku po wybudowaniu stacji na nowo wybudowanej linii kolejowej między Łuckiem a Lwowem, 1 km na południe od Budek Hubińskich.
Według wspomnień czeskich osadników, polscy inżynierowie nadali nowej stacji imię pisarza Henryka Sienkiewicza Sienkiewicz zmarł w Szwajcarii w 1916 roku, a w 1924 roku jego prochy zostały uroczyście zwrócone do ponownego pochówku w Warszawie z wielkimi honorami. Było to wydarzenie o znaczeniu narodowym dla Polski w tamtym czasie.
Dlatego wersja, że Polacy nazwali nową stację imieniem Henryka Sienkiewicza, wydaje się prawdopodobna. Budynek dworca kolejowego jest najlepiej zachowanym zabytkiem historycznym Sienkiewiczówki. Budynek ten został wzniesiony według typowego dla tamtych czasów planu (podobne konstrukcje budowano także na innych stacjach kolei lwowsko – łuckiej , w szczególności w Dźwiniaczach i Marianówce), z wyjątkiem jednego szczegółu – drugie piętro budynku ma charakter mieszkalny.
W budynku dworca dominuje tzw. styl dwukondygnacyjny , wykorzystujący elementy typowe dla pałaców szlacheckich, a także styl renesansowy czy barokowy.
Sienkiewiczówka w czasach II RP rozwijała się bardzo dynamicznie: na początku lat 30. XX wieku liczyła 173 mieszkańców, a w 1938 roku – już 875. Od momentu powstania wieś miała charakter wielonarodowościowy. W Sienkiewiczówce w okresie międzywojennym, oprócz Ukraińców, żyły liczne społeczności Polaków, Żydów i Niemców. Czeskie źródła podają, że w Sienkiewiczówce mieszkało 26 rodzin czeskich.
Sienkiewiczówka rozwijała się jako ośrodek handlu i drobnego przemysłu. W pobliżu dworca zaczęli osiedlać się kupcy (głównie Żydzi), którzy skupowali produkty rolne i wysyłali je koleją do Warszawy, Krakowa, Łodzi i innych miast.
Odbywały się tu cotygodniowe targi, a chłopi z okolicznych wsi przyjeżdżali do pracy na młynie i dwóch cegielniach. Świadectwem tego okresu historii wsi jest zachowany czteropiętrowy budynek młyna w pobliżu centralnego placu.
W 1929 roku rozszerzono zabudowę miejską. W 1935 roku poświęcono kościół katolicki , wybudowany ze środków zebranych od katolików polskich i czeskich. Organistą tego kościoła był Czech Jaroslav Żydlicki. W Sienkiewiczówce założył on młodzieżową orkiestrę dętą, z którą występował na różnych imprezach i w okolicznych miejscowościach. W Budkach Gubińskich działał Związek Młodzieży Katolickiej: uczyli się oni tańców ludowych, grali w teatrze.
W 1928 roku w Budkach otwarto szkołę podstawową czteroklasową. W sąsiednim Gubinie działała szkoła siedmioklasowa. Nauka odbywała się w języku polskim.
Redakcja za: media publiczne, fot. Sienikiewiczówka w latach 30. XX w. Wikipedia, volynia.cz, 14 lipca 2025 r.
Leave a Reply