14 kwietnia 2016 w Centrum Historii Miejskiej Lwowa odbyła się prezentacja książki „Polskie korzenie Izraela” i rozmowa z autorami Łukaszem Tomaszem Sroką i Mateuszem Sroką. Moderował dyskusję dr Tomasz Jankowski.
Książka naświetla rożne wątki składające się na tytułowy temat polskich korzeni Izraela. Chodzi tutaj na przykład, o czynione przez Żydów przygotowania do emigracji oraz osadnictwa w Erec Israel, a później w Izraelu. Przykładem tego są kibuce, które Żydzi zakładali w przestrzeni miast już na przełomie XIX i XX wieku. Opisana została inna ukryta strona procesu migracji Żydów, który przed II wojną światową kamuflowano jako turystykę, opisano niełatwe warunki życia emigrantów w Izraelu. Wyszczególnione zostały konkretne przykłady wkładu Żydów w budowę Izraela, które dotyczą jego armii, nauki, szkolnictwa, rolnictwa i wielu innych dziedzin.
Książka powstawała w wyniku ośmioletnich kwerend prowadzonych w archiwach we Lwowie, w Krakowie, w Warszawie, w Wiedniu, w Jerozolimie oraz w Tel Awiwie. Książka zawiera też obszerny aneks źródłowy, na który składa się między innymi wykaz liderów syjonistycznych z Galicji Wschodniej, statuty organizacji syjonistycznych, wykaz klubów Makkabi, czy podręcznik Palestyny z 1939 roku.
Kwestie, które zostały omówione podczas dyskusji: polskie i ukraińskie korzenie Izraela; Lwów jako główny europejski ośrodek syjonizmu przed II wojną światową; kibuce w przestrzeni dawnej Galicji przed II wojną światową; kibuce we współczesnym Izraelu; jakimi drogami i jak podróżowano do Izraela (Lwów na szlaku emigracyjnym); intymność emigrantów, problemy z adaptacją, odmienność kultury zastanej w Erec Israel oraz w Izraelu; rytm dnia codziennego Izraela dawniej i dziś, kobiety w dawnym ruchu syjonistycznym oraz we współczesnym Izraelu. Prezentacja i dyskusja odbyły się w językach ukraińskim i polskim.
Łukasz Tomasz Sroka – historyk, uczeń profesora Kazimierza Karolczaka, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Swe badania naukowe koncentruje na historii i kulturze Żydów w XIX i XX wieku, historii Izraela, Krakowa i Lwowa, badaniach struktur społecznych XIX i XX stulecia (szczególnie elit). Autor kilku książek i licznych artykułów naukowych, drukowanych m.in. w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Czechach, Słowacji, Ukrainie i Austrii. Członek Komisji Historii i Kultury Żydów Polskiej Akademii Umiejętności, Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich.
Mateusz Sroka – politolog, dziennikarz. Specjalizuje się w badaniach ustroju politycznego, kultury i biznesu izraelskiego. Przeszło rok mieszkał w jednym z kibuców położonych na Pustyni Negew. Zdobywał doświadczenie prowadząc badania w izraelskich placówkach nauki i kultury. Aktualnie pracuje dla międzynarodowych instytucji finansowych, wykorzystując przy tym biegłą znajomość kilku języków obcych, w tym języka hebrajskiego.
Prezentację prowadził dr Tomasz Jankowski – filozof, członek Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich, badacz genealogii i demografii gmin żydowskich w przeszłości na terenach współczesnych Polski i Ukrainy.
Słowo Polskie, na podstawie informacji Anatola Kerżnera, lvivcenter.org, 16.04.16 r.
