Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA sfinansował zabezpieczenie gmachu Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie. Ta placówka mieści się w dawnym klasztorze bernardynów. W czasie sowieckim zachowano w niemal niezmienionym kształcie samą budowlę klasztorną epoki późnego renesansu. Natomiast obecnie funkcjonuje to Państwowe Archiwum Historyczne we Lwowie a w skrzydle północnym szkoła muzyczna.
W XIX wieku władze austriackie urządziły w nim archiwum, a w części budynku gimnazjum. Kościół został zamknięty w 1946 roku., a od r. 1991 służy jako cerkiew obrządku wschodniego. Do dzisiaj zachował się bogaty wystrój wnętrza m.in. malowidła ścienne i zespół ołtarzy.
Choć los samego gmachu pozostawia dużo pytań to w samym archiwum zachowało się dużo dokumentów dotyczące historii Polski.
Konrad Sabal z Instytutu Polonika w rozmowie z Rzeczpospolitą poinformował, że w lipcu 2024 roku odpadł kawałek ściany, a inne stropy były zagrożone, dlatego należało je podpierać od strony dziedzińca.
W czasie prowadzonych z polskich pieniędzy prac zamontowane zostały tymczasowe konstrukcje zabezpieczające sklepienie na parterze budynku. Strona polska przekazała na ten cel milion hrywien.
Lwowskie archiwum przechowuje znaczne ilości dokumentów dotyczących historii Polski. Zgromadzone są dokumenty począwszy od Księstwa Halicko-Wołyńskiego oraz Rusi Czerwonej aż po lata czterdzieste XX wieku, pochodzące z samorządów miast z regionu lwowskiego, organów państwowych I Rzeczpospolitej, a także monarchii habsburskiej oraz Galicji.
Jest tam też dokumentacja administracyjna i kościelna z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Właścicielem budynku jest Rada Miejska miasta Lwów, ale archiwa należą do Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego.
Niestety klasztor bernardynów jest od dawna w złym stanie. Badania wykonane w 2021 roku na zlecenie Poloniki wykazały zagrożenie katastrofą budowlaną.
Potrzebny jest dalszy kompleksowy remont dawnego klasztoru bernardynów
Dokumentacja projektowa i kosztorysowa poprzedzająca te działania została sfinansowana przez Lwowską Radę Miejską. Dyrektorka lwowskiego archiwum Ołesia Stafanyk zapewnia, że stara się o sfinansowanie właściwych prac na rzecz pełnego zabezpieczenia budynku.
W lwowskim klasztorze bernardynów tym pod koniec życia przebywał św. Jan z Dukli (zm. 1484), tam też został pochowany.
Słowo Polskie, fot. https://tsdial.archives.gov.ua/index2.html , 28 grudnia 2024 r.
Leave a Reply