6 lutego br. w Zaporożu odbywają się uroczystości na zaproszenie biskupa pomocniczego charkowsko-zaporoskiej diecezji Jana Sobiły.
Rozpocznie je Msza Święta w Sanktuarium Boga Ojca Miłosiernego celebrowana przez metropolitę lwowskiego arcybiskupa Mieczysława Mokrzyckiego o 11.00. Następnie nastąpi poświęcenie pomnika św. Jana Pawła II, otwarcie ul. Św. Jana Pawła II i pomnika Feliksa Mołczanowskiego. W uroczystościach biorą udział Ambasador Polski na Ukrainie Bartosz Cichocki, Konsul Generalny RP w Charkowie Piotr Stachańczyk, Biskup Pawło Honczaruk (biskup diecezjalny charkowsko-zaporoski), oraz przedstawiciele władz miasta Zaporoża i obwodu zaporoskiego: gubernator Oleksandr Staruch i kierujący sprawami Komitetu Wykonawczego Rady Miejskiej Zaporoże Roman Omeljanowicz, a także przedstawiciele organizacji polskich z Zaporoża, w tym Anna Makuszyńska prezes Stowarzyszenie Kultury Polskiej im. św. Jana Pawła II w Zaporożu.
Organizatorami uroczystości są Parafia Sanktuarium Boga Ojca Miłosiernego w Zaporożu i Stowarzyszenie Kultury Polskiej im. św. Jana Pawła II w Zaporożu.
MOŁCZANOWSKI Feliks s. Franca (1852, Charków, 1921Katerynosław) — burmistrz miasta Oleksandrowsk Guberni katerynosławskiej w ll. 1901–1911 i 1916–1917.
Urodził się w Charkowie w rodzinie szlacheckiej, otrzymał oświatę domową.
W połowie lat 1870-ch przeprowadził się do Oleksandrowska, gdzie w 1875 r. założył przedsiębiorstwo komercyjne «Tartak parowy i handel lasami F.F. Mołczanowskiego», roczny dochód którego w 1889 wynosił 200 tys. rubli. W krótkim czasie udało mu się zgromadzić wielki kapitał i stał się jedną z najbogatszych osób miasta.
Był również aktywnym działaczem społecznym.
W 1875 r. został wybrany na deputowanego powiatowego Rady Miejskiej w Oleksandrowsku (od 1880), został przewodniczącym komisji rewizyjnej, uczestniczył w komisji sanitarnej, ds. budownictwa i oświaty ludowej. Prowadził działalność charytatywną.
W 1899 przekazał na własność miasta niedobudowany budynek kamienny z podwórzem, na rogu ul. Pokrowskiej i Katerynosławskiej (obecnie Pocztowej), t.zw. Podwórze Zacharyńskie, oraz opłacił weksel na budownictwo na kwotę ponad 2 tys. rubli.
Na jednym z posiedzeń Rady Miejskiej deputowani na stojąco przywitali Mołczanowskiego oklaskami i szczerze dziękowali mecenasowi.
Na górnym piętrze rozlokował się powiat ziemski, dolna kondygnacja została wynajęta i przynosiła miastu dochód 2 tys. rubli rocznie.
Wspomagał rozwój przemysłu, handlu, budownictwa, edukacji, medycyny w mieście.
Od 11 grudnia 1901 był burmistrzem Oleksandrowska (1901–11, 1916–17). Miasto było częściowo zrujnowane, gospodarka zaniedbana.
Na tym stanowisku zajął się rozwiązaniem krytycznych problemów miasta, jednym z których były drogi miejskie. Rozpoczęto brukowanie dróg. Finansowanie nawierzchni drogowej w dużej mierze zapewniane było dzięki zaproponowanej przez Mołczanowskiego opłacie w wysokości 1/8 kopiejek od puda przewożonych tranzytem przez miasto ładunków. Budował wodociąg miejski i wieże ciśnień.
W 1908, dzięki staraniom Mołczanowskiego miasto otrzymało pożyczkę państwową w wysokości 1 mln rubli. Z tej kwoty miasto wypłaciło 300 tys. rubli zadłużenia i na pozostałe pieniądze zaczęło się aktywne budownictwo instytucji municypalnych, sieci wodociągowej.
W tym okresie wzniesiono budynek banku miejskiego, dobudowano gimnazjum żeńskie, zabrukowano wiele ulic miasta, kontynuowano budownictwo wodociągu i wież ciśnień, zbudowano nową rzeźnię. Jako przedstawiciel miasta F. Mołczanowski niejednokrotnie brał udział w komisjach ds., eksploatowania Bystrza Dniepru. Dzięki działalności F. Mołczanowskiego w mieście zbudowano pierwsze elektrownie.
Miał wiele odznaczeń Imperium Rosyjskiego.
F. Mołczanowski był organizatorem, założycielem i kierownikiem Wydziału Opieki nad Głuchoniemymi, założył w 1903 Maryińską szkołę-chutor dla Głuchoniemych, była to pierwsza w kraju szkoła dla głuchoniemych otwarta w 2 km od Oleksandrowska. Szkoła miała swój odcinek kolei, własną elektrownię, sieć wodociągową, system centralnego ogrzewania, szpital, aptekę, zakład drukarski, przedsiębiorstwo maszyn rolniczych, cerkiew prawosławną (mszy towarzyszyło tłumaczenie w języku gestów). Jednocześnie z wykształceniem dzieci otrzymywały podstawy wiedzy z pracy na roli. W Eupatorii szkoła miała własne sanatorium.
W maju 1911 r. wybuchnął skandal w związku ze szkołą głuchoniemych. Mołczanowski na podstawie fałszywych oskarżeń, związanych z przywłaszczeniem środków charytatywnych na działalność szkoły, został uwięziony na 3 miesiące. W 1913 r. śledztwo wszystkie zarzuty uznało za bezpodstawne i stwierdziło brak cech przestępstwa ze strony Mołczanowskiego. Po zwolnieniu za kaucją przeprowadził się do Katerynosława.
Podczas I. wojny światowej przez 2 lata brał aktywny udział w działalności Ogólnorosyjskiego Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża, Ogólnorosyjskiego Związku Miast. Został oddelegowany przez ten Związek na Galicję w celu zorganizowania punktów żywnościowych
Pod koniec 1915 wrócił do Oleksandrowska.
W październiku 1916 po raz drugi wybrano go na stanowisko burmistrza.
W 1917 ostatecznie opuścił stanowisko burmistrza. Pełnił służbę w Armii Czerwonej.
Zmarł na tyfus w Katerynosławie w 1921 r.
W Zaporożu otwarto tablice pamiątkowe na budynkach byłej szkoły dla głuchoniemych (1992) і specjalistycznej ogólno-oświatowej szkoły-internatu «Źródło» (fundatorem w maju 2016r. był Związek Kultury Polskiej im. Jana Pawła II), w 2016 jego imieniem nazwano ulicę.
Słowo Polskie za: Ambasada RP w Kijowie, 6 lutego 2021 r.
Leave a Reply