Opis kościoła w Gołogórach z 1889 roku

Gołogóry (ukr. Гологори) – dzisiaj wieś, dawniej miasteczko, w rejonie złoczowskim obwodu lwowskiego Ukrainy. Wcześniej prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1461 roku położone było w XVI wieku w województwie ruskim oraz siedziba gminy wiejskiej Gołogóry w powiecie złoczowskim województwa tarnopolskiego II RP. Przyjrzyjmy się opisowi kościoła z 1889 roku.

Wśród zamku była kaplica z obrazem Matki Najświętszej, przed którym altarzyści psałterz śpiewali, tudzież z kryptami w celu chowania ciał zmarłych dziedziców miasta. Z czasem stała się niedogodną dla mieszkańców w odprawianiu nabożeństwa. Przeto by zaradzić téj potrzebie duchowéj, Mikołaj z Gołogór postanowił w roku 1452 osobny kościół postawić.

Dnia 8 Września 1772 roku zakładał ks. kanonik Jacek Sojecki, dziekan żołkiewski, kamień węgielny na kościół murowany, który wielce staranny proboszcz Wojciech Sobecki ze składki i własnéj kieszeni wybudował i cegłą zasklepił. Dach pod gątem z małą sygnaturką, blachą pokrytą, z krzyżem żelaznym. Front kościoła, aż do dachu wyprowadzony murem, na którego szczycie jest krzyż żelazny. Oświetlony sześciu oknami. Zakrystyja osobna.

W wielkim ołtarzu jest ma drzewie malowany starożytny obraz Matki Najświętszéj Łaskawéj, z drugim obrazem do zasuwy. Nad ołtarzem jest drewniany krzyż w r. 1857 pozłocony. Na prawej stronie wielkiego oltarza jest ołtarz poboczny świętej Anny, obraz malowany na płótnie, w ramach złoconych w r. 1857. Po lewej stronie ołtarz św. Mikołaja. Obok tych ołtarzy dwie drewniane figury świętych na postumencie. Ołtarze są bez ozdób snycerskich, jedynie małowidłami po ścianach ozdobione. Dwa konfesyjonały drewniane; małe ławeczki przed wielkim ołtarzem.

Na kościele jest wszystkiego osiem ławek. Po lewej stronie wielkiego ołtarza jest ambona drewniana, snycerską robotą ozdobiona, do któréj wchód z zakrystyji schodami drewnianymi. Organy, snycerską robotą ozdobione, składają się: z pryncypału cynowego 4 stóp wysokości, subbas 8 stóp, flet drewniany minor wysokości 4 stóp, mixtura potrójna 1 stopa, flet major drewniany 8 stóp, Oktawa cynowa 2 stóp, Saleynał cynowy 2 stóp, Kwint cynowy 2 stóp. Klawiatura na sposób francuzki zrobiona, mutacyje kostkami wykładane. Przy zakrystyji dzwonek, przy ołtarzach 4 dzwonki. Obok kościoła jest trupiarnia. Probostwo murowane, gątem pokryte, z trzema kominami. Dwa wchody: ol wschodu i północy; siedm pokojów, kuchnia, spiżarnia i murowana piwnica. Za probostwem jest szpiklerz z wozownią, 7 łokci długości, a 27 szerokości, na podmirowania. Dalej stajnia na konie, 14 łokci długa, 12 łokci szeroka. Krowiarnia 12 łokci długa, a 11 szeroka. Stodoła i ogród, mający wiele drzew owocowych, płotem ogrodzony.

Słowo Polskie za: ks. Sadok Barącz, 1889, polona, fot. Gołogory z kościołem w tle, pocz. XX w., polona, 10 października 2025 r.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przejdź do treści