Fot. Polona
Założycielem Giełdy Miejskiej w Kijowie był Polak Józef Zawadzki, który w roku 1860 został prezydentem dzisiejszej stolicy Ukrainy. Zawadzki był wydawcą i publicystą współpracującym z Uniwersytetem Kijowskim, a jako społecznik aktywnie działający w środowisku kijowskich Polaków był także założycielem Towarzystwa Polskiego w Kijowie.
W tym artykule opowiemy o najciekawszej inicjatywie Zawadzkiego – Giełdzie Miejskiej.
Na rogu ulicy Instytuckiej i Kreszczatyku w Kijowie na początku XX wieku stał niewielki gmach giełdy.
W r. 1862 prezydent (głową) miasta, znany księgarz i wydawca Zawadzki oraz zarządzający wówczas kantorem banku państwa w Kijowie, późniejszy minister skarbu i i prezes komitetu ministrów, p. Mikołaj Bunge wnieśli do rządu gubernjalnego podanie, prosząc o pozwolenie założenia w Kijowie giełdy.
Orędownictwo uwieńczone hyło skutkiem pomyślnym i 5 listopada r, 1865 statut giełdy uzyskał zatwierdzenie urzędowe.
Faktycznie jednak działalność giełdy zaczęła się w dniu 13 lutego r. 1869, gdy obrano pierwszy komitet giełdowy.
Początkowo giełda mieściła się przy ulicy Instytuckiej w domu, należącym obecnie do kijowskiego banku ziemskiego, a zbudowanym przez komitet giełdowy w r. 1873. Wkrótce wszakże zrozumiano, że miejsce to jest zbyt odległe od środowiska miasta, i że jest koniecznym — wzniesienie nowego gmachu w punkcie dogodniejszym. Gdy znaleziono odpowiednią posesję, znajdującą się właśnie przy zbiegu ulicy Instytuckiej z Kreszczatykiem, zbudowano na niej kosztem 189.000 rb. nową giełdę.
Koszty pokryto stopniowo, obciążając podatkiem weksle, dyskontowane w przeciągu trzech lat w kijowskim kantorze banku państwa.
Gmach wzniesiono w stylu maurytańskim według projektu budowniczego Schlejfera.
Na parterze mieszczą się magazyny i sala zebrań codziennych, gdzie się wywieszają telegramy giełdowe, otrzymywane przeważnie z Petersburga. Sala zebrań większych jest o piętro wyżej. Zalicza się ona do najpiękniejszych sal w Kijowie. Tu odbywają się zgromadzenia walne towarzystwa cukrowniczego. Wystawy obrazów kilkakrotnie znajdowały w tej sali gościnność.
Kijów, jak inne większe miasta, posiada też giełdę uliczną, której zgromadzenie widzieć można codziennie tuż obok gmachu giełdowego na chodnikach Kreszczatyku i w cukierni Semadeniego. Toczą się tu żwawe rozmowy, rozpowszechniają wiadomości o wszelkich wypadkach ważniejszych w dziedzinie ekonomicznej i zawierają umowy przedwstępne.
Słowo Polskie za: Ciechowski, Wacław (1867- ), Kijów i jego pamiątki : z planem, widokami miasta i rycinami ważniejszych budynków, 1901, 24 czerwca 2024 r.
