Droga do Mykułyczyna gdzie powstaje ukraińsko-polskie centrum młodzieżowe. Fot. Wikipedia
Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej Ukrainy i Rzeczypospolitej Polskiej (MCS) to wspólny projekt Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanyka i Uniwersytetu Warszawskiego.
Idea powołania Międzynarodowego Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej Ukrainy i Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na doświadczeniach Francji i Niemiec, kiedy to w latach 60. kanclerz Niemiec Konrad Adenauer i prezydent Francji Charles de Gaulle zdali sobie sprawę, że aby zrealizować ideę stworzenia wspólnej Europy i UE, konieczne jest przede wszystkim nawiązanie stosunków międzyludzkich między ich krajami, które po II wojnie światowej pozostawały niezwykle napięte.
W tym celu wybrano młode pokolenie, które miało rozwijać zjednoczoną Europę, a tym samym tworzyć wspólną strategię. Misji tej podjęły się Centra Spotkań Młodzieży Akademickiej. Priorytetowym zadaniem tych ośrodków było stworzenie platform do dyskusji, które by służyły pokonaniu nawarstwionych przez dziesięciolecia stereotypów, rozwijaniu poczucia wrażliwości wobec siebie i innych w kontekście konfliktów i wojny, a także formowaniu wspólnej wizji przyszłości. W Europie działalność podobnych ośrodków jest zalecana jako skuteczne narzędzie pojednania. Stało się to podstawą dla dwóch lokomotyw zjednoczonej Europy – Niemiec i Francji, które stworzyły platformę do realizacji tego pomysłu.
Na początku lat 90. Polska również korzystała z podobnych rozwiązań. Stosunki między Polską a Niemcami po II wojnie światowej były również szczególnie skomplikowane. Było to spowodowane pamięcią o milionach poległych Polaków z rąk hitlerowców, masowych deportacjach niemieckiej ludności, roszczeniami terytorialnymi i nie tylko. W tych okolicznościach środowiska polityczne Niemiec i Polski postanowiły założyć Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej w Krzyżowej, które funkcjonuje w dawnym pałacu generała Helmulta von Moltke. Pomysł stworzenia naszego Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej jest oparty na tych samych priorytetach co Centra Spotkań Młodzieży Akademickiej w Niemczech i Francji.
Chronologia wydarzeń
Biorąc pod uwagę doświadczenia europejskich przyjaciół oraz relacje obu społeczeństw na tle pamięci historycznej, w 2007 roku Przykarpacki Narodowy Uniwersytet im. Wasyla Stefanyka inicjował pomysł stworzenia Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej RP i Ukrainy pod hasłem: “Pamiętając o przeszłości – razem budujmy przyszłość. ”
Od tego czasu inicjatywa ta objęta jest stałym patronatem Prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej i Ukrainy. Wspomniana kwestia jest stałym punktem porządku obrad komitetów doradczych prezydentów RP i Ukrainy od 2007 r.
W 2011 roku idee utworzenie Międzynarodowego Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej RP i Ukrainy, a także renowacja Obserwatorium Astronomicznego na górze Pop Iwan – obecne Międzynarodowe Centrum Naukowego Obserwatorium – zostały uwzględnione w Mapie drogowej stosunków polsko-ukraińskich.
W 2017 roku Przykarpacki Uniwersytet Narodowy imienia Wasyla Stefanyka wziął udział w konkursie projektów inwestycyjnych z myślą o stworzeniu Międzynarodowego Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej Rzeczypospolitej Polskiej i Ukrainy we wsi Mykułyczyn położonej niedaleko Jaremczy. W czasach II RP ta wieś uważana była za najdłuższą wieś w Europie przez jej 44-kilometrową rozpiętość.
Propozycja uniwersytetu dotycząca wdrożenia powyższej koncepcji, która okazała się skuteczna dla Niemiec i Francji i Polski, została poparta przez rząd ukraiński. Pozytywna decyzja rządu została podjęta w kontekście zaostrzenia międzypaństwowych stosunków Ukrainy z Polską, Węgrami i Rumunią w kontekście pamięci historycznej.
Koncepcja Centrum zaproponowana przez Przykarpacki Uniwersytet Narodowy imienia Wasyla Stefanyka opiera się na doświadczeniach międzynarodowych ośrodków młodzieżowych w Niemczech, Francji i Polsce, ale wprowadza też nowe elementy, które radykalnie wyróżniają je od wspomnianych centrów spotkań młodzieży. Wieś Mykułyczyn jest najlepszym miejscem do realizacji tego pomysłu, ponieważ powstała również na pograniczu wielokulturowym – na pograniczu państw, narodów, kultur, religii i języków.
Tradycja klubu dyskusyjnego została zachowana, co pozwoli na stworzenie platformy do komunikacji między młodymi ludźmi z różnych krajów w celu refleksji nad przeszłością i formułowaniu wspólnej wizji przyszłości.
Pierwszym elementem, który nie został jeszcze wdrożony w innych centrach, jest stworzenie nowoczesnego centrum IT-Hub, celem którego jest stworzenie platformy do symulacji komputerowych przy podejmowaniu decyzji zarządczych dla młodych liderów. Podobne programy od dawna rozwijane są w Stanach Zjednoczonych i krajach UE i funkcjonują z powodzeniem w kształtowaniu sposobu myślenia kierowników różnych szczebli w przygotowaniu ich do zarządzania.
Drugi element to wyjątkowa platforma rozwoju naukowej i innowacyjnej praktycznej (stаrt-up) współpracy na potrzeby dyskusji, seminariów i konferencji.
Trzeci element to możliwość wspólnej wędrówki do Karpat, która może integrować i zbliżać młodych ludzi z różnych krajów w warunkach często ekstremalnych. Przyczyni się również do tego działalność Międzynarodowego Centrum Naukowego Obserwatorium na górze Pop Iwan.
Wyżej wymienione kierunki działalności Centrum pozwolą wzmacniać współpracę między krajami, budować pozytywyny wizerunek współpracy po obydwie strony granicy.
Inicjatorem pomysłu jest Przykarpacki Uniwersytet Narodowy im. Wasyla Stefanyka, kadra pedagogiczna którego już dziś zdaje sobie sprawę, że zadania i możliwości Międzynarodowego Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej wykraczają daleko poza swoje ramy. Oznacza to, że w najbliższej przyszłości centrum to stanie się Centrum integracji młodzieży z UE i krajów poradzieckich. Pozwoli to Ukrainie wypracować pozytywny wizerunek i lobby Ukrainy nie tylko w UE.
Obecnie trwają negocjacje polskich partnerów, którzy pozytywnie odnoszą się do idei o finansowym wsparciu projektu poprzez zakupienie najnowocześniejszego IT-sprzętu informatycznego dla realizacji pierwszego zadania centrum.
Opis techniczny projektu
MCS powstaje we wsi Mykułyczyn (hromada Jaremcze, obwód iwanofrankowski), na działce uniwersyteckiej obok sportowo-uzdrowiskowego zespołu „Smericzka”.
Projekt MCS został stworzony przez Sp. z o.o. “Atelje Architecture Plus”. Architekt – J. Doroszenko. W 2018 r. na ogólnoukraińskim konkursie autor projektu został laureatem nagrody „Związku Architektów Ukrainy”.
Ten projekt jest wyjątkowy pod względem realizacji, ponieważ z jednej strony budynek powinien był być „dopasowany” do górskiego krajobrazu przy maksymalnym zachowaniu architektury narodowego kolorytu, z drugiej zaś strony – stworzenie nowoczesnego centrum kongresowego, które zaspokoi gusta młodzieży i spełni swoje główne zadania.
Ogólną ideą architektoniczną zespołu jest trójkątny dom-grażda typu galerii. Ze wszystkich stron są jednokondygnacyjne budynki.
Część środkowa zostanie wykorzystana jako sala konferencyjna. Ogólnie 60 pokoi, które mogą pomieścić około 200 osób. Główne wejście do MCS będzie zapewnione od strony drogi. Sama sala konferencyjna będzie uniwersalna w celu wykorzystywania dla przeprowadzenia konferencji, wystaw i wszelkich innych imprez i powinna zmieścić około 400 osób. Wysokość sufitu sięga 12 metrów. Najniższy sufit pomocniczych sal wynosi 6 metrów.
Na parterze będzie również jadalnia i kawiarnia. Projekt także przewiduje sale taneczne i gimnastyczne, które łatwo można przekształcać dzięki współczesnej technice. Na I piętrze oprócz pokojów, zaplanowane są również sale sekcyjne, sala komputerowa, mediateka i strefa lounge.
Oprócz głównego budynku Centrum będzie posiadało budowlę gospodarczą, stację transformatorową, oczyszczalnię biologiczną, autonomiczną elektrownię, pompownię wody, zbiorniki wody, zbiorniki przeciwpożarowe i inne.
Wymiar inwestycyjny
Od 2018 roku Przykarpacki Uniwersytet Narodowy realizuje państwowy projekt inwestycyjny „Budowa Międzynarodowego Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej Ukrainy i Rzeczypospolitej Polskiej” o wartości 193 mln hrywien.
Ze względu na pełnoskalową inwazję Rosji na Ukrainę wprowadzenie stanu wojennego na Ukrainie nie wzystkie prace udało się dokończyć. Stopień gotowości obiektu stanowi 84 proc. Aby go dokończyć potrzebne są dodatkowe 70 mln hrywien (1,7 mln Euro).
Przykarpacki Uniwersytet im. Stefanyka, 22 września 2023 r.
