Winnica na starej mapie z XIX wieku
Absolwenci gimnazjum otrzymywali certyfikat, a ich koledzy, którzy porzucali gimnazjum wcześniej, otrzymywali świadectwo.
Ci ostatni stanowili około 80 procent od ogółu. Według obliczeń wizytatora Kazimierza Moniuszki, podanych do wiadomości publicznej w 1824 roku, w ciągu 10 lat przez Gimnazjum Podolskie przeszło ponad 1500 uczniów, z czego jedynie 127 (około 8%) otrzymało certyfikat, kontynuowało naukę 39, z czego 17 na Uniwersytecie Wileńskim, 9 – na Warszawskim, 13 – w Krzemieńcu.
Dane Moniuszki są z nieznanych powodów zaniżone, gdyż Wawrzyniec Marczyński, który również opierał się na sprawozdania wizytatorskie, podaje, że tylko w latach 1814–1821 absolwentów było 140, czyli średnio 20 corocznie. Badania dokumentacji gimnazjum potwierdzają wiarygodność danych Marczyńskiego. Wątpliwe wydają się również dane Moniuszki dotyczące liczby studentów na uniwersytetach. Na przykład w 1821 r. 23 absolwentów zgłosiło się jako kandydaci na uniwersytet, w 1830 r. już 205.
W dzienniku gimnazjalnym odnotowywano przyczyny opuszczenia gimnazjum lub wnoszono wpisy typu „przestał chodzić bez ostrzeżenia” czy lakoniczne „nie chodzi”, a później odpowiednie dane statystyczne przesyłano do uczelni. Wielu uczniów opuściło szkołę po ukończeniu szkoły podstawowej. Na przykład w latach 1825/1826 placówki oświatowe w Winnicy ogólnie opuściło 45 uczniów: 6 – ze szkoły parafialnej (wszyscy bez ostrzeżenia dyrekcji), 24 – ze szkoły powiatowej (17 bez ostrzeżenia, 7 ze świadectwami), 15 – z gimnazjum (3 bez ostrzeżenia, 12 z certyfikatami).
Przygotowali Lidia Baranowska oraz Walery Franczuk za: Wiktoria Kołesnik, Szkolnictwo Podola pod koniec XVIII – pocz. XIX wieku, 5 maja 2024 r.
