Czerlenków na styku szlaków handlowych i militarnych I RP

Zgodnie z dokumentami historycznymi, punktem wyjściowym w historii Hniewania niedaleko Winnicy jest słynny zamek Czerlenkowskich, którego pozostałości znajdują się na Łysej Górze w dzisiejszej wsi Siedliszcze.

Tam, na miejscu osady trypolskiej, litewski książę Witold rozpoczął budowę drewnianego zamku z kamiennymi wieżami. W XVI wieku zamek znalazł się w posiadaniu Czerlenkowskich.

W polskich aktach z 1600 r. Czerlenków jest określany jako miasto, co wskazuje, że zamek był ważną twierdzą na skrzyżowaniu szlaków handlowych i militarnych.

W 1629 r., kiedy w województwie bracławskim I RP przeprowadzono spis dymów (na potrzeby podatku podymnego), do zamku przypisano m.in. wieś Hniwań. W książce „Źródła” autorstwa polskiego historyka Aleksandra Jabłonowskiego znajduje się wpis: „…Nad Bugiem pod Winnicą leży miasteczko Czerlenków, należące do starostwa winnickiego i będące siedzibą rodu Czerlenkowskich. Do nich pod koniec pierwszej ćwierci XVII wieku należały: po prawej stronie Bugu: Bochoniki i Rowiec; po lewej stronie: Jurkowce, Komarów, Siedliszcze, Hniwań, Jaryszówka, Hryżyńce. Od 1596 r. trwał spór o własność Sutysek i Witawy do Czerlenkowskich”.

Obecnie po zamku Czerlenkowskich pozostała wolnostojąca dwukondygnacyjna baszta zbudowana na planie sześcioboku, przebudowana na kaplicę, dodano przedsionek poprzedzony portykiem wybudowanym w stylu klasycystycznym o dwóch parach kolumn jońskich.

Był w tej miejscowości również pałac wybudowany przez Szczeniowskich, który został zniszczony w 1917 r. prawdopodobnie przez zrewoltowanych chłopów.

Opis zdjęcia: pozostałosci wieży czerlenkowskiego zamku w otoczeniu placu budowy hotelu. Źródło: vn20minut.

Lidia Baranowska, 12 maja 2025 r.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *