Przedstawiciele społecznych organizacji miasta Winnicy, wykładowcy z miejscowych uczelni, studenci oraz urzędnicy zebrali się 29 kwietnia w Galerii „Interszyk” by wspólnie omówić kroki w pytaniach skutecznego przygotowania gruntu do tworzenia nowej platformy porozumienia pomiędzy mieszkańcami wszystkich regionów Ukrainy w ramach obrad „okrągłego” stołu pod tytułem: „Dialog narodowy: od przeszłości przez teraźniejszość budujemy przyszłość”.
Na początku obrad przedstawicielka Międzynarodowego Centrum Badań Perspektywicznych Olena Zacharowa przedstawiła rezultaty badań socjologicznych, reprezentujących punkt widzenia mieszkańców Ukrainy oraz oddzielnie – Podola, dotyczących oceny sytuacji konfliktów na Ukrainie, analizy wydarzeń historycznych i postaci, regionalną specyfikę i innych. Z punktu widzenia Polaków mieszkających na Ukrainie najciekawszymi byli następujące pytania i odpowiedzi:
– Na ile bliskie są wam polski język i kultura? (Ponad 30% Podolaków odpowiedzieli, że BARDZO BLISKIE, 18,7% – BLISKIE),
– Do jakiego kraju wyjeżdżał Pan / Pani w przeciągu ostatnich 20 lat? (17,8% odpowiedzieli, że DO POLSKI),
– Region, w którym Pan / Pani mieszka powinien (być w składzie suwerennej Ukrainy z obecnymi pełnomocnictwami – 43,9%, w składzie suwerennej Ukrainy z szerszymi pełnomocnictwami – 47,4%),
– Jakie działania najwięcej będą sprzyjały porozumieniu wszystkich mieszkańców Ukrainy? (ZWYCIĘSTWO W WOJNIE – 64,2%),
– Dokąd ma dążyć Ukraina? (Integrować się w UE – 33,5%, pozostać neutralną – 31,5%, wstąpić do Sojuszu Celnego z Rosją – 3,5%),
– Jakie reformy trzeba przeprowadzać w pierwszej kolejności? (WALKA Z KORUPCJĄ – 65%),
– Czy powinien język rosyjski mieć status państwowego? (82,8% – NIE POWINIEN, 10,2% – TAK),
– Jak oceniacie dobrobyt waszej rodziny w skali ubiegłego roku? (SYTUACJA MATERIALNA ZNACZNIE SIĘ POGORSZYŁA – 56,2%, TROCHĘ SIĘ POLEPSZYŁA – 4,5%).
Po przedstawieniu wyników badań socjologicznych, na sali rozpoczęła się żwawa dyskusja, w której wzięli udział wszyscy zaproszeni na obrady „okrągłego stołu” do Galerii „Interszyk” – studenci i wykładowcy Donieckiego Uniwersytetu Narodowego (który jesienią został przeniesiony do Winnicy), Pedagogicznego i Medycznego Uniwersytetów, władz miasta, winnickich mediów i polskich organizacji społecznych. Bardzo aktywnie wypowiadał się o sytuacji przesiedleńców z Donbasu na Podole wykładowca wydziału dziennikarstwa DonNU Lagusza Anton. Proponował by łamać stereotypy dotyczące „prorosyjskiego” nastawienia mieszkańców tego regionu i apelował, by Podolacy, Haliczanie, Wołynianie i inni mieszkańcy Ukrainy bardziej stanowczo popierali mieszkańców Donbasu, którzy w większości są proukraińscy.
Inni uczestnicy debat podkreślali potrzebę prowadzenia aktywnej polityki informacyjnej, skupionej wobec wspólnej idei narodowej, nie ograniczającej się wyłącznie wobec etnicznych Ukraińców. Władze pod presją społeczności powinny pokazać, że Ukraina jest dla wszystkich – zarówno Polaków, Żydów, Białorusinów, tak i dla Rosjan, tu mieszkających.
Po przerwie, na której debaty toczyły się już za filiżanką kawy, dyskusja przeniosła się w inną płaszczyznę – rozmawiano o potencjalnych ryzykach destabilizacji poszczególnych regionów i wykorzystanie pytań językowych, jako źródła konfliktu na tle etnicznym.
Podsumowaniem „Narodowego dialogu” w Winnicy stało się przyjęcie wspólnych postulatów polegających na rekomendacji władzom utworzenia specjalnego departamentu przy którymś z ministerstw, które by zajmowało się sprawami przesiedleńców, promowanie Winnicy i Podola, jako regionu, który wskutek różnych uwarunkowań nadaje się do przeprowadzenia podobnych spotkań w przyszłości, a Doniecki Uniwersytet w tym mieście nadal wykorzystywać, jako centrum koordynacji pytań, związanych z problemami przesiedleńców z Donbasu.
Podobne spotkanie odbyło się dzień wcześniej w Żytomierzu.
Organizatorami winnickich obrad w formacie „okrągłego stołu” były Międzynarodowe Centrum Badań Perspektywicznych oraz organizacja „Dialog Narodowy” przy współpracy z Podolską Agencją Rozwoju Regionalnego.
Jerzy Wójcicki, 29.04.15 r.
{morfeo 826}
{youtube}{/youtube}