Wymiana międzykulturowa stanowi szczególną cechę współczesności. Międzykulturowe współdziałanie sprzyja procesowi zbliżania się do siebie etnicznych kultur, stymuluje ich rozwój i tym samym gwarantuje zgodę i konsoliduje społeczeństwa.
Taką formą współdziałania jest dialog kultur. Problemy wielokulturowości i dialogu kultur, niezwykle aktualne dla współczesnej nauki, uznawane są za fenomen cywilizacji XX wieku. Niewątpliwie, wielokulturowość została w pewnym sensie zapoczątkowana w literaturze, gdyż pisarze czerpali motywy i tematy dla swojej twórczości z różnorodnych źródeł kulturowych. Jednym z przejawów wielokulturowości, a w szczególności dialogu kultur i współdziałania etnicznych tradycji, jest twórczość tych pisarzy, którzy pośredniczą w wymianie międzykulturowej. We własne utwory, przesycone narodową kulturą, wplatają oni motywy zaczerpnięte z obcych tradycji.
Zazwyczaj tacy pisarze występują także w roli tłumaczy i popularyzatorów danej kultury; są pośrednikami między dwoma światami: „swoim” i „cudzym”. Porównanie „swojego” i „cudzego”, czyli kulturowy dialog, na początku stulecia XXI nabiera szczególnej społeczno-kulturowej oraz egzystencjalnej wagi. Jest to charakterne także dla stosunków polsko-ukraińskich, które mają wielu rzeczników i szermierzy pojednania i konstruktywnej dyskusji. Jednym ze słupów współczesności, stojącym na straży kontynuacji tej dawnej tradycji jest Bohdan Zadura, poeta, prozaik, krytyk literacki i tłumacz.
18 lutego 2015 roku ów wybitny Polak skończył 70 lat. Urodził się w 1945 roku w Puławach. Jan i Janina Zadurowie, rodzice poety, należeli do środowiska inteligencji powojennej Polski. Ociec był lekarzem weterynarii, anatomopatologiem i profesorem. Debiutował na polu poetyckim tuż po zdaniu matury w 1962 roku. Na łamach dwutygodnika „Kamena” opublikował pierwsze wiersze o incipitach ,,tak bolą mnie wszystkie miejsca” i ,,brat mojego ojca”. Naukę kontynuował na studiach filozoficznych na Uniwersytecie Warszawskim. Tu zdobył tytuł magistra w roku 1969. Rok wcześniej publikuje swój pierwszy zbiór poezji „W krajobrazie z amfor” oraz pierwszą powieść „Lata spokojnego słońca”. Debiutuje jako poeta klasycyzujący, co zwróciło uwagę Jarosława Iwaszkiewicza. Następne wiersze opublikował w czasopismach „Kultura” (1966-77), „Współczesność” (1966-70), „Twórczość” (od 1967), „Życie Literackie”( 1968-71). W latach 1980-2004 pełni funkcję członka zespołu redakcyjnego kwartalnika „Akcent” i równolegle od 1983 roku miesięcznika „Twórczość”. Z 2004 obejmuje stanowisko redaktora naczelnego „Twórczości”.
Literaturą ukraińską zainteresował się w końcu lat 80. tłumacząc wiersze Dmytra Pawłyczki. Praca Zadury została wysoko oceniona przez krytyków literackich i na festiwalu literatury w Poznaniu został wyróżniony specjalną nagrodą. Wtedy po raz pierwszy przyjechał na Ukrainę. Zapoznał się i zaprzyjaźniał się z Mykołą Riabczukiem, znawcą literatury i publicysta,piszącym m. in. o polsko-ukraińskich związkach literackich.
Zadura otworzył Polakom świat poetów ukraińskich, m. in. Jurija Andruchowycza, Andrija Bondara, Wasyla Machno, Sierhija Żadana. znalazły się w trzykrotnie jak dotąd wznawianej antologii pt. „Wiersza zawsze są wolne. Poezja ukraińska w przekładach Bohdana Zadury”, gdzie zamieszczono 220 wierszy dwudziestu współczesnych poetów ukraińskich. Pierwsze wydanie antologii w czasie przypadło na Rewolucję Pomarańczową, co wzbudzało dodatkowy interes do twórczości Ukraińców.
Z 1989 roku i do dziś ukazały się następne tomiki przekładów Bohdana Zadury z literatury ukraińskiej:
Dmytro Pawłyczko: Tajemnica twojej twarzy (Lublin,1989)
Dmytro Pawłyczko: Naparstek (Koszalin, 2000)
Wiersze zawsze są wolne (Wrocław, 2004, 2005, 2007)
Jurij Andruchowycz: Piosenki dla martwego koguta (Wrocław, 2005, 2007)
Andrij Bondar: Jogging (Nowa Ruda, 2005)
Wasyl Machno: 34 wiersze o Nowym Jorku i nie tylko (Wrocław, 2005)
Serhij Żadan: Historia kultury początku stulecia (Wrocław, 2005)
Ostap Sływynski: Ruchomy ogień (Wrocław, 2009)
Natałka Biłocerkiweć: Róża i nóż (Rzeszów, 2009)
Bohdan Zadura w ostatnie lata jest częstym gościem na Ukrainie. Szczególnie w Krzemieńcu, gdzie odbywają się literackie spotkania miłośników osoby i twórczości Juliusza Słowackiego, oraz w Drohobyczu na festiwalach twórczości Brunona Szulca. Jest autorem 23 tomików wierszy, 7 tomików prozy oraz wielu przekładów oprócz literatury ukraińskiej, z angielskiej, węgierskiej, rosyjskiej literatur.
W 2014 roku Polak został uhonorowany na Ukrainie prestiżową literacką premią międzynarodową im. Hryhoria Skoworody.
Jan Matkowski, 23.02.15 r.
