Rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa na terenach obecnej Ukrainy wiąże się z legendą o świętym apostole Andrzeju. Pierwsze wspólnoty chrześcijańskie pojawiły się na Krymie, pod koniec I wieku w czasach papieża Klemensa I, który został tam zesłany. W III–IV wieku na południu Ukrainy istniało biskupstwo gockie, którego przedstawiciele uczestniczyli w I Soborze Nicejskim.
Za pierwszego chrześcijańskiego księcia na ziemiach należących dzisiaj do Ukrainy uważa się kijowskiego księcia Askolda, który został ochrzczony w 867 roku. Co ciekawe – kościół św. Mikołaja powstał na grobie zamordowanego Askolda, co może wskazywać, że chrześcijańskie imię Askolda brzmiało Mikołaj. Istnieją powody, aby sądzić, że książę otrzymał swoje imię na cześć papieża Mikołaja I, który prowadził aktywną politykę chrztu Słowian i pobłogosławił tłumaczenia Biblii dokonane przez Cyryla i Metodego na języki słowiańskie.
W połowie X wieku, za panowania księcia Igora, społeczność chrześcijańska rozrosła się, powstawały nowe kościoły. W latach 954–955 misjonarze ochrzcili wdowę po Igorze, księżniczkę Olgę. Wysłała ona posłów do cesarza niemieckiego Ottona I z prośbą o skierowanie biskupów i księży na Ruś.
Pierwszym biskupem Rusi w 960 roku został mianowany Libutiusz z mogunckiego monasteru św. Albana. W 961 roku zmarł, a w tym samym roku do Kijowa przybyła niemiecko-łacińska misja kierowana przez biskupa św. Wojciecha z monasteru w Trewirze. Wnuk księżnej Olgi, książę Jaropełk, wysłał posłów do Ottona II w 974 roku, a w 977 roku do papieża. Papież Benedykt VII z kolei skierował swoich posłów do Jaropełka. Było to pierwsze poselstwo z Rzymu na Ruś.
W Kijowie założono diecezję łacińską, na czele której stanął biskup św. Bonifacy. Diecezja ta istniała do 979 r.
Chrześcijaństwo znacząco wzmocniło władzę księcia, przekształciło Ruś w potężne państwo europejskie. Oprócz kościelnych i politycznych powiązań ze Stolicą Apostolską i Zachodem istniały także powiązania dynastyczne, zapoczątkowane przez księcia Włodzimierza, a przejęte przez jego następców, w szczególności Jarosława Mądrego, którego cztery córki poślubiły chrześcijańskich królów Norwegii, Węgier, Francji i Niemiec.
Od X do XIII wieku Ruś uznawała prymat Stolicy Rzymskiej, a episkopat ruski, nawet po tzw. Wielkiej Schizmie patriarchy Cerulariusza i rozdziale kościołów w 1054 roku, nie przyjął żadnego dekretu o odłączeniu się od Kościoła Powszechnego (czyli zachodniego).
Pod koniec X wieku sąsiednie państwa — Polska (966), Czechy i Węgry — również stały się chrześcijańskie. W 1009 roku została założona diecezja siedmiogrodzka, jedna z siedmiu diecezji Kościoła katolickiego na Węgrzech, która do początku XIV wieku obejmowała terytorium współczesnej Ukrainy Karpackiej (Zakarpacia). Od 1346 roku, kiedy Zakarpacie stało się częścią diecezji egerskiej — części Kościoła rzymskokatolickiego na Węgrzech, rozpoczęto budowę wielu kościołów katolickich nie tylko w miastach, ale także na wsiach.
W XIV wieku było już ponad 50 kościołów i kilka klasztorów, w szczególności templariusze jako pierwsi założyli swój klasztor w mieście Berehowe. Później poszli w ich ślady dominikanie i franciszkanie. Paulini osiedlili się w mieście Kisbereg w 1329 roku, a w 1363 roku w pobliżu Tiaczowa.
W Kijowie katolikom służyli benedyktyni z Irlandii, którzy mieli tam własny klasztor i kościół . Od XII wieku aktywną pracę misyjną prowadzili również dominikanie pod przewodnictwem św. Jacka.
Do zakonu tego należeli biskupi Gerard (? – 1241), bł. Wit (? – 1269), Henryk (1321–1350), Jakub (? – 1377), Filip (? – 1387), Michał I z Trzaski (? – 1426), Andrzej z Krakowa (? – 1434), Michał II (? – 1439), Jan (? – 1451), Michał III (? – 1487), Mojżesz (1507–1519).
Opis ilustracji: W Kijowie w XVII wieku znajdowały się dwa murowane kościoły katolickie — bernardyński i dominikański . Ten drugi istniał w przebudowanej formie aż do XX wieku.
Leave a Reply