Mazurek Dąbrowskiego powstał w lipcu 1797 r. w Reggio, niedaleko Bolonii, jako Pieśń Legionów Polskich we Włoszech.
Autorem tekstu, zaczynającego się pierwotnie od słów Jeszcze Polska nie umarła … jest Józef Wybicki, poeta, dramaturg, kompozytor, uczestnik Konfederacji Barskiej i Powstania Kościuszkowskiego. Współorganizator Legionów Polskich generała Jana Henryka Dąbrowskiego – głównego bohatera pieśni, która miała uświetnić pożegnalne uroczystości opuszczających Reggio legionistów.
Wtedy też została zaśpiewana po raz pierwszy. O pochodzeniu melodii Mazurka Dąbrowskiego pisano bardzo dużo, wskazując przeważnie na ludowe źródła. Jej mazurkowa melodia i wolnościowe przesłanie tekstu stanowiły inspirację dla wielu powstających w XIX wieku pieśni patriotycznych i hymnów narodowych innych Słowian.
26 lutego 1927 r. Mazurek Dąbrowskiego został oficjalnie hymnem Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy to Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zatwierdziło urzędowo słowa jego czterech głównych zwrotek za obowiązujący w całym kraju tekst hymnu państwowego.
MAZUREK DĄBROWSKIEGO
sł. Józef Wybicki, muz. trad.
Oficjalny tekst
Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła.
Szablą odbierzemy.
Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem Złączym się z narodem.
Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz…
Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze.
Marsz, marsz.
Już tam ojciec do swej Basi
Mówi zapłakany
– Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabany.
Marsz, marsz.
Rękopis Pieśni Legionów we Włoszech. Muzeum Narodowe w Gdańsku
Józef Wybicki, współtwórca Legionów Polskich we Włoszech. Akwarela, 1837-38
Generał Han Genryk Dąbrowski na tle Alp. Główny inicjator powstania Legionów.
{youtube}9H3Mpj07JTo{/youtube}
Orkiestra Polskiego Radia. Hymn Polski 1939, który rozbrzmiewał podczas kampanii wrześniowej