14 czerwca w Tarnowie i Oświęcimiu odbędą się się uroczystości upamiętniające 80. rocznicę pierwszego masowego transportu Polaków do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Obchody m.in. z inicjatywy IPN, odbędą się we wszystkich województwach.
„Przybyliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego, z którego nie ma innego wyjścia, jak przez komin. Jeśli się to komuś nie podoba, to może iść zaraz na druty. Jeśli są w transporcie Żydzi, to mają prawo żyć nie dłużej niż dwa tygodnie, księża miesiąc, reszta trzy miesiące”. To słowa SS-Hauptsturmführera Karla Fritzscha skierowane do więźniów z pierwszego transportu do „Konzentration Lager Auschwitz” 14 czerwca 1940 r.
Upamiętnienie w Tarnowie
Godz. 10.30 – Prezes IPN dr Jarosław Szarek oraz dyr. Oddziału Krakowskiego IPN dr hab. Filip Musiał złożą kwiaty przed Pomnikiem Pierwszego Transportu do KL Auschwitz (pl. Więźniów KL Auschwitz).
Upamiętnienie w Oświęcimiu
Godz. 13.30 – Prezes IPN dr Jarosław Szarek oraz dyr. Oddziału Krakowskiego IPN dr hab. Filip Musiał złożą kwiaty pod tablicą upamiętniającą więźniów pierwszego transportu, na ścianie budynku Małopolskiej Uczelni Państwowej im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu oraz przed pomnikiem Rotmistrza na terenie uczelni. Do budynku zajmowanego obecnie przez szkołę wyższą, 14 czerwca 1940 r. Niemcy przywieźli pierwszy transport więźniów z Tarnowa.
Upamiętnienie w Warszawie
Godz. 12.00 – w uroczystości przed Pomnikiem – Mauzoleum Ofiar Obozów Koncentracyjnych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach weźmie udział Wojewoda Mazowiecki dr Konstanty Radziwiłł, Zastępca Prezesa IPN Jan Baster oraz dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek
Uchwałą Sejmu RP 14 czerwca, rocznicę pierwszego masowego transportu Polaków do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz obchodzimy jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Tego dnia, z inicjatywy Instytutu Pamięci Narodowej, we wszystkich województwach odbędą się uroczystości upamiętniające to tragiczne wydarzenie. Program obchodów oraz informacje o działaniach podjętych z tej okazji przez Instytut Pamięci Narodowej można znaleźć na stronie głównej IPN.
Na początku II wojny światowej ostrze narodowo-socjalistycznej eksterminacji było skierowane przede wszystkim przeciwko elitom narodu polskiego. W efekcie, 14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali do KL Auschwitz pierwszy transport więźniów. Otrzymali oni obozowe numery od 31 do 758. Wśród tych więźniów dużą grupę stanowiły osoby, które próbowały przedostać się do tworzonych we Francji Polskich Sił Zbrojnych. Część więźniów została aresztowana podczas akcji AB, czyli tzw. Nadzwyczajnej Akcji Pacyfikacyjnej, którą Niemcy przeprowadzili w Generalnym Gubernatorstwie w 1940 r.
Wśród pierwszych więźniów obozu byli także zatrzymani podczas łapanek, działacze organizacji politycznych, konspiracyjnych i społecznych, urzędnicy państwowi, harcerze, maturzyści oraz inni przedstawiciele polskiej inteligencji. Niektórzy wśród nich byli obywatelami polskimi pochodzenia żydowskiego.
Najmłodszy z więźniów – Stanisław Ryniak miał piętnaście lat. Otrzymał numer obozowy 31. 349 to numer obozowy innego więźnia tego transportu, Bronisława Czecha, dwudziestoczterokrotnego narciarskiego mistrza Polski i trzykrotnego olimpijczyka. Został on aresztowany przez Niemców za działalność konspiracyjną, w którą zaangażował się także na terenie KL Auschwitz, w ramach organizacji założonej później w obozie przez rtm. Witolda Pileckiego.
Czcząc pamięć wszystkich ofiar niemieckich obozów koncentracyjnych i obozów zagłady właśnie 14 czerwca, chcemy być świadkami naszych rodaków, którzy we wrześniu 1939 r. jako pierwsi stanęli nie tylko w obronie naszej Ojczyzny, ale w obronie całej cywilizacji europejskiej. Polacy, również jako pierwsi spośród narodów Europy, zostali poddani systemowej eksterminacji.
Słowo Polskie za: IPN, 10 czerwca 2020 r.
Leave a Reply