Kijow, Berdyczów, Winnica, Latyczów, Kamieniec Podolski, Lwów oraz szereg mniejszych miejscowości odwiedza podczas swojego pobytu na Ukrainie córka słynnego generała broni Wojska Polskiego Władysława Andersa Anna Maria Anders.
8 sierpnia Pani senator spędziła w stolicy Ukrainy – Kijowie, gdzie złożyła wieńce i zapalone znicze na Cmentarzu Ofiar Represji Politycznych oraz Polskim Cmentarzu Wojskowym w Bykowni.
Dzień później Pani Anders wyjechała na Wołyń i Podole, gdzie zwiedziła Sanktuarium Maryjne w Berdyczowie oraz spotkała się z Polakami w Winnicy.
Także w Winnicy Anna Maria Anders odwiedziła zdewastowany przez bolszewików w 1936 roku stary polski cmentarz w Centralnym Parku Kultury i Odpoczynku i dowiedziała się o zbrodniach NKWD na 10 tys. Podolan, znaczną część których stanowili Polacy.
– Czy oni w ogóle wiedzą, gdzie się znajdują? – pytała ze zdumieniem Pani senator, obserwując przechadzających się nad polskimi mogiłami w parku winniczan. Prezes Stowarzyszenia „Kresowiacy” Jerzy Wójcicki pokazał zrobione komórką w obecności Anny Marii Anders zdjęcie jednego z podziemnych grobowców, o których dzisiaj przypominają tylko dziury w ziemi winnickiego parku rozrywki. Pani senator była przerażona tym, co zobaczyła. W winnickim parku zachowało się ponad 70 zniszczonych podziemnych grobowców i innych pamiątek po polskim cmentarzu. Jak dowiedziała się senator – dwieście metrów dalej znajdował się jeden z trzech „dołów śmierci”, w których Sowieci chowali ciała ofiar represji politycznych. Na terenie parku w 1943 roku niemiecka komisja ekspertów odnalazła ponad 1,2 tys. zwłok Ukraińców, Polaków, księży i zwykłych robotników, którzy w latach 1937-38 zostali uznani przez sądy „trójek” za „wrogów narodu” i zamordowanych strzałem w tył głowy.
Po pobycie w Winnicy Anna Maria Anders w asyście Konsula RP w Winnicy Tomasza Olejniczaka, byłego Ambasadora RP w Uzbekistanie Mariana Przeździeckiego, doradcy Sekretarza Stanu w KPRM Arkadiusza Urbana odbyła do Latyczowa i Międzyboża by sfinalizować kolejny dzień, bogaty w spotkania z Polakami i miejscami, związanymi z historią Polski.
Słowo Polskie, 09.08.16 r.
Senator Anna Maria Anders razem z Polakami z Winnicy, konsulem RP Tomaszem Olejniczakiem, konsulem Szymańskim oraz o. Konstantym Morozowym OFM Cap
W drodze na stary polski cmentarz w Winnicy
Przy kaplicy cmentarnej w Miejskim Parku
