Rosyjsko-ubecka pacyfikacja żołnierzy podziemia partyzanckiego, które powstało po II wojnie światowej w lipcu 1945 r. przez w obrębie Puszczy Augustowskiej jest uważana za największą zbrodnię na Polakach dokonaną po II wojnie światowej w Europie. W środę 9 lipca 2025 roku uchwała upamiętniająca ofiary Obławy Augustowskiej została podjęta jednogłośnie przez Sejm RP.
„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 80. rocznicę zbrodni oddaje hołd Ofiarom Obławy Augustowskiej, niezłomnym żołnierzom drugiej konspiracji, którzy po zakończeniu II wojny światowej podjęli heroiczną walkę o prawdziwą niepodległość Polski oraz ich rodzinom, które przez tyle lat czekają na pełną prawdę i godną pamięć o Obławie Augustowskiej, a także na odnalezienie dołów śmierci, w których spoczywają ich najbliżsi” – czytamy w treści uchwały.
Żołnierze poakowskiego podziemia niepodległościowego nie pogodzili się z nową sowiecką okupacją. Zostali zamordowani z rozkazu Stalina na terenie północno-wschodniej Polski.
„Ta wielka akcja pacyfikacyjna, nazywana dzisiaj Obławą Augustowską, miała na celu złamanie oporu przeciwko podporządkowaniu Polski Związkowi Sowieckiemu i narzuconej siłą komunistycznej władzy” – napisano.
W czasie tej zbrodniczej operacji, przeprowadzonej między 12 a 25 lipca 1945 r. przez NKWD, SMIERSZ i Armię Czerwoną wspieranych przez polskie oddziały UB, MO oraz I Pułk Praski Ludowego Wojska Polskiego aresztowano ponad 7 tys. osób. Jak dodano, wielu spośród aresztowanych nigdy nie wróciło do swoich domów, a wszelki ślad po nich zaginął.
„W okresie PRL Obława Augustowska i jej ofiary skazane były na zapomnienie. Wiedza o tej zbrodni była przechowywana głównie przez naocznych świadków i rodziny ofiar. Obawiano się represji ze strony władz PRL podporządkowanych Związkowi Sowieckiemu” – podkreślono w uchwale.
W uchwale zwrócono także uwagę, że aby w pełni poznać skalę zbrodni potrzebny jest dostęp do rosyjskich i białoruskich archiwów, co w obecnej sytuacji geopolitycznej jest niezwykle trudne, jeśli nie niemożliwe. „Być może dopiero przyszłe pokolenia Polaków poznają wszystkie szczegóły tej tragedii” – zaznaczono.
Z okazji z przypadającej w tym roku 80. rocznicy Obławy Augustowskiej Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku przygotował wystawę poświęconą pamięci wydarzeń, które – zdaniem historyków – były największą zbrodnią dokonaną na Polakach po II wojnie światowej.
Ekspozycja pt. „I nigdy nie wrócili do domu. Alfabet Obławy Augustowskiej” – została w środę otwarta w holu głównym gmachu Sejmu RP. Otwarciu wystawy towarzyszyła konferencja poświęcona wydarzeniom sprzed 80. lat.
Inicjatorami uroczystości byli posłowie Prawa i Sprawiedliwości, m.in. b. wicepremier, szef klubu PiS Mariusz Błaszczak, Jarosław Zieliński i Anna Ewa Cicholska, a uczestniczyli w niej licznie zebrani goście, w tym m.in. kierownictwo Instytutu Pamięci Narodowej.
Obława Augustowska to zdaniem historyków największa niewyjaśniona zbrodnia dokonana na Polakach po II wojnie światowej. 12 lipca 1945 r. oddziały NKWD i Smierszu rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której – według pierwotnych szacunków – zginęło blisko 600 działaczy podziemia niepodległościowego. Obecnie szacuje się jednak, że ofiar mogło być znacznie więcej, nawet ok. 2 tys. osób.
Leave a Reply