Lenin nie przez przypadek nagłaśniał, iż sztuka kinematografii jest będzie ważnym narzędziem kreowania psychologii narodu. Dla tego pierwsi znani reżyserzy sowieccy Einsenstein oraz Dowżenko działali pod pilnym okiem Stalina.
Kinematografia rzeczywiście zrobiła, i nadal to czyni, dużą karierę w kulturze, wpływając na naszą świadomość. Ciężko wyobrazić nam nasze życie bez filmów. Ten gatunek towarzyszy nam i nie tylko urozmaica nasze życie, ale bardzo dużo wnosi do naszego całokształtu. Mam na myśli przede wszystkim wysublimowane wzorce.
A także o wyjątkowym miejscu jakim jest kino. Naprzykład, warszawski Iluzjon. Po raz pierwszy odwiedziłem go w lutym 2011 roku. Niebywała rzecz: tydzień filmów Siergeya Paradżanowa, ukraińskiego, ormiańskiego, sowieckiego reżysera. Właśnie wtedy oglądając “Barwy granatu”, “Aszik Kerib”, “Cienie zapomnianych przodków” kupiłem w ramach tych pokazów boks płyt z filmami wielkiego Mistrza. Dzięki niemu świat dowiedział się o kulturze górali mieszkających na terenie obecnej Ukrainy. Nie wątpię, że dzisiaj Paradżanow nie akceptował by na Ukrainie marginalizacji kultury rosyjskiej (np, próby zamknięcia muzeum Bułhakowa w Kijowie), całkowitego zakazu słuchania muzyki rosyjskiej (w tym klasycznej), utylizacje książek rosyjskojęzycznych i mógłby publicznie temu się sprzeciwiać. Tak jak to robił w czasach sowieckich wobec kultury ukraińskiej, zwracając na siebie uwagę poprzez różnego rodzaju dziwactwa ekscentryczne.
Kultura rodzima rozwija się wtedy, kiedy zapładnia się kulturami innymi. I warszawskie kino Iluzjon wykonuje funkcje pomostów, spoiwa międzykulturowego wyśmienicie. Własnie tutaj można obejrzeć dzieła Viscontiego, Antonioniego, Bergmana, twórców francuskiej i czechosłowackiej “Nowej fali” etc. wraz z propozycjami filmów polskich: na przykład, od 12 lutego do 21 maja b.r. trwają pokazy utworów Wojciecha Jerzy Hasa. Ze wszystkich narzędzi człowieka tylko kultura łączy, buduje, tylko poprzez nią możliwy jest rozwój.
Vitaliy Perkun, fot. TVP Kultura, 14 maja 2025 r.
Leave a Reply