Od przedwojennego apelu do realizacji pomysłu w 2004 roku. Jak w Krzemieńcu odrodzono dworek rodziny Słowackich

Fot. Redakcja

W lutym roku 1939 Ogólnopolski Komitet Uczczenia Juliusza Słowackiego za pośrednictwem czasopisma „Życie Krzemienieckie” (nr 2, 1939) zwrócił się z apelem o przekształcenie podupadłego wówczas domu rodziny Słowackich w Krzemieńcu na Muzeum.

Dom rodzinny Juliusza Słowackiego muzeum pamiątek! Nasze Ateny Wołyńskie, strażnica ducha i kultury polskiej, zdobyła do szeregu swych cennych i znanych zabytków jeszcze jedną drogą pamiątkę, mającą wskrzesić i skupić najpiękniejsze tradycje i wspomnienia – dom rodzinny Słowackiego, który w niedługim czasie zostanie wykupiony.

W tym celu komitet Urządzenia Domu Słowackiego postanowił odtworzyć dawne wnętrze tej siedziby i urządzić je w stylu epoki dawnych romantyków.

Za naszym pośrednictwem komitet zwraca się z gorącym apelem do społeczeństwa o pomoc i współpracę w formie zaofiarowywania przedmiotów, odpowiednich do urządzenia wnętrza domu.

Najbardziej pożądane są mahonie biedermayerowskie, a jeszcze więcej stare polskie meble jesionowe, orzechowe i czeczotkowe, obrazy, sztychy, fotografie w stylowych ramkach, albumy, stare wydania dzieł Słowackiego, nie mówiąc już o autografach korespondencji rodziny Słowackich, które stanowiłyby nieoceniony skarb i ozdobę zbiorów.

Zaofiarowane przedmioty należy nadsyłać pod adresem: Ogólnopolski Komitet Uczczenia Juliusza Słowackiego — Krzemieniec — Liceum.

Uroczystości ku czci Juliusza Słowackiego w Krzemieńcu w 1939 roku nabrała charakteru obchodu narodowego. W tym roku wówczas przypadła 130. rocznica urodzin i 90. rocznica śmierci poety.

Po upadku ZSRS powrócono do pomysłu urządzenia Muzeum w dawnym dworku Słowackich. W lutym 2001 roku przy ul. Juliusza Słowackiego 16 trzydziestu robotników w pomarańczowych kombinezonach przystąpiło do pracy. Za parkanem zbierała się spora grupa mieszczan mocno zainteresowanych niezwykłym widowiskiem. W składzie brygady było 20 fachowców z Polski, a resztę zaangażowano do pomocy z miejscowych ochotników.

Budynek został rozebrany dosłownie do drewnianych żeber, fundamenty wzomocniono na głębokości 5 metrów. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Polski nadzorowało postęp prac, sporadycznie delegując odpowiedzialne osoby do Krzemieńca.

Na wiosnę 2003 r. prace zostały zakończone. Oczekiwano na ukształtowanie w ośmiu pokojach Muzeum wystawy o życiu i twórczości poety. Została ona zaplanowana i zrealizowana przez Jolantę Pol, kustosza i aranżatorkę z Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Dyrektorką Muzeum im. Juliusza Słowackiego została Tamara Senina, która wcześniej była kierowniczką Działu Literatury w Muzeum Krajoznawczym w Krzemieńcu.

Uroczyste otwarcie Muzeum oraz świętowanie 195. rocznicy urodzin Wieszcza po uzgodnieniu z polską stroną odbyło się 20 września 2004 r.

Słowo Polskie, 13 listopada 2022 r.