Ogłoszenie o uruchomieniu w październiku 2025 r. unijnego systemu EES w celu kontroli wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich pojawiło się już nawet na stronie społecznościowej Ambasady Polskiej na Ukrainie. Innowacja ta miała zostać wprowadzona jeszcze w 2022 roku, ale wdrożenie zmian zostało przesunięte o prawie 3 lata.
Wygląda na to, że już od października wszyscy obywatele spoza UE będą się tam rejestrować przy każdym wyjeździe lub wjeździe do UE. Na poziomie legislacyjnym System EES został zatwierdzony w 2017 roku. Zmiany dotyczą państw wchodzących w skład Schengen strefy (25 państw UE oraz Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria). Będzie to stosowane do obywateli państw trzecich, którzy starają się podróżować do wyżej wymienionych krajów z wizą krótkoterminową lub jako obywatele, którzy nie potrzebują wizy.
System EES jest częścią pakietu Unii Europejskiej dotyczącego „inteligentnych granic”, którego głównym celem jest poprawa kontroli nad granicami UE. Oprócz systemu EES pakiet obejmuje zwiększone wykorzystanie systemów automatycznej kontroli granicznej (ABC) krajów UE, a także europejskiego systemu informacji o podróży i zezwoleń na podróż (ETIAS).
Nowy system zastąpi tradycyjny „stempel” w paszporcie. Od teraz wszystko będzie zdigitalizowane: gromadzenie danych biometrycznych, skanowanie odcisków palców i inne informacje o tych, którzy podróżują. System EES ma na celu zwalczanie nielegalnych migrantów poprzez uzyskiwanie bardziej aktualnych i zweryfikowanych danych. Przekraczanie granicy stanie się bardziej zautomatyzowane –, jeśli dana osoba podała kiedyś swoje dane do systemu, wówczas nie będzie konieczne ich ponowne składanie.
Dane od osób przekraczających granicę będą objęte wzmocnioną ochroną cybernetyczną – o której mowa witryny Komisja Europejska.
System EES nie zacznie działać natychmiast, ale z pewnym okresem przejściowym. Oczekuje się, że państwa członkowskie UE będą w stanie w pełni wdrożyć system gromadzenia danych do 10 kwietnia 2026 r. Straż Graniczna będzie zbierać dane do systemu i modernizować go w ciągu tych sześciu miesięcy.
Unia Europejska chce zreformować system kontroli granicznej ze względu na kwestię nielegalnej migracji z krajów Afryki i Bliskiego Wschodu. Według służby granicznej Frontex w okresie styczeń-luty 2025 r. 25 000 osób nielegalnie przekroczyło granice UE w kilku regionach – wschodnia część Morza Śródziemnego, Bałkany Zachodnie, środkowa część Morza Śródziemnego, zachodnia część Morza Śródziemnego, a także kanał La Manche. Nie wspominając już o próbach przekroczenia zewnętrznych granic UE ze strony Białorusi oraz Rosji.
Dla gości z Ukrainy nowe warunki wjazdu do UE niewiele zmienią, gdyż nadal funkcjonuje dla nich bezwizowy, który zaczął funkcjonować w 2017 r. 13 czerwca 2025 r. Rada Europejska przedłuzyła tymczasową ochronę uchodźców z Ukrainy do 4 marca 2027 r.
Jednakże Rada Europejska i Parlament Europejski zaczęła proponować zmiany w polityce wizowej w zakresie odwołania ruchu bezwizowego w wypadku nastąpienia pewnych uwarunkowań.
Słowo Polskie, fot. TVP, 6 września 2025 r.
Leave a Reply