Nieznane państewko w obrębie zaboru rosyjskiego na Podolu

W dniu, na który przypada ukraińskie święto Pokrowa, pracownicy Funduszu Harytatywnego Odrodzenia Мińkowieckiego państwa przy poparciu miejskiego głowy Weliny Zajec, przygotował i przeprowadził święto „Мińkowcom- 610 lat!”

Ta miejscowość o nieprawdopodobnie bogatej historii obchodziła swoje urodziny. W lokalnym parku umieszczono scenę, wystawę fotograficzną, przedstawiającą lokacje związane z państwem Mińkowieckim, hrabią Marchockim oraz Cycerą, ukruiński dwór gościnny, żydowski bank „U Hajema” i inne.

Zebranych na imprezie dzieciaków bawili animatorzy. Poczęstunek na stołach, przygotowany przez lokalną wspólnotę mieszkańców, przypominał swoim bogactwem dawne przepych, a obok w garnkach wrzała prawdziwa kozacka kasza.

Oprawę muzyczną uroczystości zapewnił  chór „Mazury”, działający przy Chmielnickim Miejskiego Związku Polaków, członkowie żydowskiej organizacji „Hesed Beszt”, zespół wokalny z Chmielnickiej Akademii Pedagogicznej  młodzież ze wsi Mińkowce.

Miasteczko Mińkowce jest znane od ХVІ wieku. Tutaj szlachcic Adam Stanisławski wybudował malutką twierdzę. Z upływem czasu on wystarał się o przyznanie jej magdeburskiego prawa. To miasteczko było zupełnie biedne i słabo zaludnione, liczyło nie więcej niż 100 chłopskich dworów. Jarmarkowych przywilejów Mińkowce nie miały, więc  handlem zajmowało się kilka żydowskich sklepów.

W końcu XVIII stulecia majątek w miasteczku Mińkowce nabył szlachcic Wojciech Ścibor-Marchocki. Jego syn, ziemianin Ignacy Ścibor-Marchocki wszystkie 15 swoich wsi połączył w samonazwane państwo i zwolnił kilka tysięcy chłopów od pańszczyzny jeszcze w 1795 roku, o 66 lat wcześniej , aniż w całym Imperium Rosyjskim. W żadnym podręczniku z historii Ukrainy nie ma ani wspomnienia o tym, że w ciągu trzydziestu lat, na granicy XVIII – XIX stuleć na Podolu istniało państwo ze swoimi pieniędzmi, gospodarką a nawet konstytucją.

Ignacy Ścibor-Marchocki odziedziczył miasteczko Mińkowce ze wszystkimi należnymi  folwarkami i chutorami w 1788 r. Oprócz Mińkowiec został właścicielem także Mysliborza, Grodziska, Кaterynówki, Antonówki, Кrużkowiec, Podrostkowa, Prytulii, Pobujnej, Pobujanki, Starzeca, Ostoji i in.

Swoje posiadłości ogłosił „Państwem Mińkowieckim”. Jak prawdziwe państwo, ono miała swoje granice, oznaczone słupami z napisem „Granica państwa Mińkowieckiego i Rosyjskiego Cesarstwa”. Oprócz tego, tu dla wewnętrznego użytku funkcjonowały własne pieniądze, a stosunki między mieszkańcami opierały się o akty ustawodawcze, które tworzył sam hrabia Ignacy, dobrze zorientowany w rzymskim prawie, pracach Platona i utworach francuskich i rosyjskich krzewicieli oświaty.

Irena Medlakowska, 10.11.17 r.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *