Murafa w powiecie szarogrodzkim obwodu winnickiego jest znana od XV wieku. Wówczas ziemie te należały do rodu Jazłowieckich. Poprzez Jadwigę Jazłowiecką przeszły one w ręce rodu Tyszkiewiczów. W XVII wieku Murafa była nieustannie atakowana przez Kozaków, a w XVIII wieku przez hajdamaków i konfederatów barskich.
W pierwszej połowie XVIII wieku miasto należało do Michała Franciszka Potockiego, który w 1758 roku przekazał je swojemu bratu Karolowi. Po jego śmierci Murafa stała się własnością jego drugiej żony Anny Grocholskiej.
W 1627 roku w Murafie kosztem Jadwigi z Jazłowieckich Bełzeckiej, wybudowano niewielki, kamienny kościół dla dominikanów zaproszonych do miasta w 1624 roku. Teren otoczono murami obronnymi z basztami. W latach 1786-1791 dzięki Joachimowi Potockiemu wzniesiono nowy murowany klasztor i kościół. Na jednej z kolumn po prawej stronie od wejścia znajduje się duża, brązowa tablica z listą darów Potockiego. Nad bocznymi drzwiami znajduje się również jego portret w uroczystym mundurze.
W 1850 roku władze carskie zlikwidowały klasztor, a kościół stał się kościołem parafialnym. W latach 1936-1941 świątynię zamknięto. Dzięki temu kościół zachował wystrój wnętrza: organy, prawdopodobnie z końca XIX wieku, autorstwa wiedeńskiego organmistrza J. Hessego, witraże wykonane w Warszawie w 1895 roku, pilastry, freski ścienne, rzeźbioną ambonę, polichromię, herby Potockich (Pilawa) i Grocholskich (Syrokomla). Największą cennością klasztoru jest cudowna ikona Matki Boskiej Murafskiej, pochodząca z przełomu XVII i XVIII wieku, znajdująca się w ołtarzu głównym.
Kościół w Murafie był stale użytkowany, dlatego jest w dobrym stanie. Organy znajdujące się w chórze kościoła mają znaczną wartość historyczną i wymagają pilnego remontu.
15 sierpnia 2022 r. świątynia stała się sanktuarium Matki Bożej Murafskiej.
Kościół w Murafie to jeden z najwspanialszych obiektów sakralnych w regionie winnickim, wzór epoki późnego baroku na Winniczyźnie. Świątynia stoi w jednym rzędzie z kościołami Lwowa i innych miast europejskich.
Lidia Baranowska, fot. media publiczne, 28 sierpnia 2025 r.
Leave a Reply