30 września 1780 roku w Korcu urodziła się Klementyna Maria Teresa z Czartoryskich Sanguszkowa – pamiętnikarka i działaczka charytatywna, fundatorka kościoła św. Doroty w Sławucie. Około 1795 r. wyjechała z ojcem do Saksonii, gdzie 26 czerwca 1798 r. wyszła za mąż za Eustachego Erazma Sanguszko, z którym miała córkę Dorotę (1799-1821) oraz synów Romana (1800-1881) i Władysława Hieronima (1803-1870).
W 1810 r. na stałe wróciła do kraju. Kiedy mąż udał się na Wołyń bez porozumienia z rządem Księstwa Warszawskiego i został oskarżony o dezercję, podjęła korespondencję z władzami tłumacząc jego postępowanie, a następnie łagodziła skutki politycznej i towarzyskiej izolacji.
Od 1813 r. osiadła w Sławucie poświęcając czas urządzeniu rodowej rezydencji oraz założeniu biblioteki (jej podstawą stał się odziedziczony po ojcu księgozbiór), która niedługo przed śmiercią Klementyny liczyła 6 tysięcy tomów. Po nagłej śmierci córki Doroty wzniosła dla jej upamiętnienia kościół św. Doroty w Sławucie. Udało jej się zapobiec konfiskacie rodzinnego majątku jako sankcji za udział syna Romana w powstaniu listopadowym. Prowadziła również starania o zwolnienie syna z zesłania, wykorzystując w tym celu dawną znajomość z Karoliną Hohenzollern, wówczas już cesarzową Aleksandrą.
W latach 1832–1835 spisała pamiętnik opublikowany drukiem w 1927 r. Po śmierci męża w 1844 r. zamieszkała w pałacu Sanguszków w Gumniskach, gdzie nadal prowadziła działalność charytatywną.
Leave a Reply