Na Podolu Czesi pojawili się w drugiej połowie XIX wieku, kiedy Rosja po Powstaniu Styczniowym zniosła pańszczyznę. Ponad 200 czeskich kobiet i mężczyzn przyjęli zaproszenie carskich władz i osiedlili się w Holendrach (wioska niedaleko Koziatynia). W zamian za porzucenie swojej ojczyzny otrzymali zwolnienie od wszystkich podatków i rosyjskie dokumenty.
Kilka lat po osiedleniu się w guberni podolskiej Czesi założyli własną wioskę, którą nazwano Mikołajowską (dziś Mikołajówka). Do dnia dzisiejszego w Mikołajówce mieszka zwarte skupisko ludności czeskiego pochodzenia, która krzewi tradycje przodków i uczy młodzież języka czeskiego.
8 października „Holenderscy Czesi” (taką nazwę nosi organizacja społeczna, zrzeszająca osoby czeskiego pochodzenia) zaprosili przedstawicieli innych narodowości oraz władz obwodu winnickiego na demonstracyjną lekcję nauczania języka czeskiego w mikołajowskiej szkole ogólnokształcącej.
Podczas wizyty w szkole, Polacy, Azerbejdżanie, Ormianie i inni goście z Winnicy zwiedzili muzeum, w którym mieszczą się pamiątki po dziadkach i pradziadkach dzisiejszych Czechów na Podolu, oraz wzięli udział w warsztatach z języka czeskiego razem z najmłodszą grupą miejscowej młodzieży. Lekcję prowadziła wieloletnia Pani prezes „Holenderskich Czechów” Larysa Lanowik. Razem z nią gości z miasta obwodowego powitali członkowie zespołu artystycznego „Studinka”, działającego w Mikołajówce od 1995 roku.
Kierownik departamentu ds mniejszości narodowych i religii w Winnickiej Administracji Obwodowej Igor Salecki wręczył Larysie Lanowyk zestaw głośników multimedialnych i podziękował za ciepłe przyjęcie.
Następnie delegacja ruszyła do Koziatynia, gdzie w budynku administracji rejonowej odbyło się spotkanie w ramach seminarium oświatowego, poświęconego nauczaniu języków mniejszości narodowych w obwodzie winnickim. Każdy obecny na sali przedstawiciel organizacji społecznych miał możliwość opowiedzieć, jak odbywają się lekcje języka ojczystego w ich placówkach oświatowych. Organizacje polskie reprezentowały Alicja Ratyńska (Winnicki Kulturalno-Oświatowy Związek Polaków), Nina Czub (SP „Kresowiacy”) oraz kilka innych osób. Na spotkaniu było obecne także duchowieństwo rzymskokatolickie.
Wykłady o sytuacji mniejszości narodowych przedstawili Igor Salecki, oraz Larysa Kowalenko. O roli organizacji społecznych w zachowaniu kultur mniejszości narodowych opowiedziała Alicja Ratyńska.
Goście z Winnicy wrócili do domu daleko po godzinie 17.00. Dobrze, gdy jest możliwość porównać własne doświadczenie z tym, którym dysponują koledzy, należący do innych narodowości.
Nina Czub, 12.10.15 r.
{morfeo 995}
{youtube}{/youtube}
