W dniu 10 stycznia br. na kanale znanego na całym świecie Ukraińskiego projektu Ukraїner odbyła się premiera filmu „Polacy w Ukrainie. Kim oni są?”!
Bohaterami filmu są: Walentyna JUSUPOWA, Polka urodzona w Dowbyszu, obecnie prezes „Studenckiego Klubu Polskiego” (Żytomierz); ks. Andrzej MUCHA – proboszcz parafii Matki Bożej Fatimskiej w Dowbyszu; Roman GÓRNICKI – Polak urodzony w Hreczanach, prezes Klubu Inteligencji Polskiej „Serwus” (Chmielnicki).
Film o Polakach, mieszkających w Ukrainie, był długo oczekiwanym, tak jak do tego czasu dzięki zespołowi Ukraїner powstało dużo filmików o różnych narodowościach mieszkających w Ukrainie.
Środowisko polskie Żytomierszczyzny zainteresowało grupę reżyserską Ukraїner, tak jak tu zamieszkuje największe skupisko Polaków. Również, ten fakt, że na Żytomierszczyźnie istniał polski rejon pt. „Marchlewsk”, który został stworzony przez władze radzieckie dla „dobra” Polaków. jednak, to co było dobrze dla władz radzieckich, nie było dobre dla samych Polaków. W wyniku czego Polacy Marchlewszczyzny, i nie tylko, bardzo ucierpiały: część została przymusowo wywieziona do Kazachstanu, część z nich rozstrzelano, cześć z nich przymusowo „straciła” swoją polską identyczność, a część jednak przetrwała.
Przetrwać w trudnych sytuacjach życiowych Polakom pomagała wiara w Boga, kościół. Po upadku związku radzieckiego, w Dowbyszu zaczęło odradzać się życie duchowe: w 1989 roku do Dowbysza zaczął przyjeżdżać ks. Wincenty Witko, który odprawiał Mszę św. i udzielał sakramentów w domu dowbyskich parafian. Później rozpoczęły się pracy przy budowie kapliczki. W międzyczasie do pomocy zaczął przyjeżdżać śp. ks. Aleksander Milewski, i w 1990 roku pallotyni rozpoczęli na stałe posługę w parafii. Pierwszy proboszcz ks. Aleksander Milewski SAC był przekonany, że na tym miejscu, które nosiło kiedyś nazwę wziętą od nazwiska polskiego działacza komunistycznego musi królować Matka Boża Fatimska, o czym również mówił obecny proboszcz parafii Matki Bożej Fatimskiej w Dowbyszu ks. Andrzej Mucha.
Historię o Polakach w Hreczanach, opowiadał Roman Górnicki. Obwód Chmielnicki, to drugi obwód gdzie mieszka wielkie skupisko Polaków.
W roku 1928 w Hreczanach wybudowano Dom Ludowy dla potrzeb polskiej wspólnoty miasta. W Domu Ludowym funkcjonowała szkoła, biblioteka, sklep. Z powodu ówczesnej polityki władz bolszewickich w 1936 roku Ludowy Dom, jako polskie centrum kulturalno-oświatowej działalności, przestał istnieć. Pomieszczenie Ludowego Domu stało się państwową własnością. Od tej pory budowla była wykorzystywana przez Izbę przemysłowo-handlową, sklep, Radę wiejską i inne organizacjami. Jak mówi Roman, teraz aktywnie działa z wolontariuszami i członkami stowarzyszenia nad odnowieniem przestrzeni w Domu Ludowym.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do przejrzenia filmu na dostępnych platformach Ukraїner, aby muc więcej zapoznać się z małymi miasteczkami, takimi jak Dowbysz i Hreczany, gdzie mieszka na dzień dzisiejszy dużo Polaków: https://ukrainer.net/poliaky-ukrainy/, https://www.youtube.com/watch?v=M9zafFeizrs&feature=youtu.be.
Projekt Ukraїner powstał w 2016 roku jako projekt medialny dla miłośników mediów intelektualnych, nieoczekiwanych odkryć geograficznych i wielokulturowości. Dziękuję całemu zespołowi Ukraїner za ideę, współpracę, za nieoceniony wkład w kształtowanie wizerunku Ukrainy jak w oczach obcokrajowców, tak i w oczach samych Ukraińców. Życzę zespołowi projektu Ukraїner spójności, inspiracji i nowych udanych osiągnięć!
Wierzymy, że to pierwszy film przygotowany przez zespół Ukraїner o Polakach, mieszkających w Ukrainie. W przyszłości powstanie jeszcze dużo różnych filmików, które będą opowiadać o życiu, tradycjach, kulturze Polaków w Ukrainie.
Walentyna Jusupowa, 19 stycznia 2021 r.
Leave a Reply