Polski cmentarz w Niemirowie (obw. winnicki) znajduje się w odległości 2,5 km od centrum miasta, na jego wschodnich obrzeżach, od strony wjazdu z Illiniec (ul. Illiniecka).
Cmentarz „zaciśnięty” ze wszystkich stron przez zabudowania prywatne oraz strefę przemysłową (patrz schemat). Cechą charakterystyczną cmentarza jest całkiem dobrze uporządkowany jego teren oraz naprawione rozbite w czasach komunizmu pomniki nagrobkowe o liczbie 120-130. Około 50 proc. z nich udało się zidentyfikować. Na cmentarzu niemirowskim pracowała ekipa konserwatorska z Wrocławia, o czym telewizja wrocławska przygotowała audycję.
Dzieje cmentarza oraz lokalnej wspólnoty polskiej zostały gruntownie zbadane przez nauczyciela historii Leonida Petrowa, który jest w obecnej chwili ciężko chory i pracuje w szkole miejscowej jako psycholog. Wyniki jego badań z informacji zastępcy Przewodniczącego Rady Rejonowej p. Sergija Witalijewicza Ukryńskiego, który jest również przewodniczącym miescowego stowarzyszenia polskiego (tel. kom. +380968897929) niebawem mają się ukazać drukiem.
W części wschodniej cmentarza, jak wynika ze słów osób starszych, i co rzuca się w oczy ze względu na nagrobki, są pochowani bogatsi Polacy. Szczególną uwagę zwraca na siebie grobowiec o kształcie kurhanu, wybudowany z olbrzymich głazów, na których jest wmontowana duża wypolerowana płyta, wykonana z granitu, wymiary której przekraczają podobne do niej płyty co najmniej czterokrotnie. Na tej płycie widnieje napis w języku polskim: „Grób rodziny Chodkiewiczów”. Na tym cmentarzu nie ma współczesnych pochówków. Ostatni pogrzeb odbył się tutaj w roku 1952.
Warte uwagi są wiadomości, pochodzące od miejscowego mieszkańca, którego posesja podchodzi tuż pod ogrodzenie cmentarza. Z jego słów wynika, że on był świadkiem tego, jak pewna delegacja z Polski ekshumowała (przeprowadzała ponowny pochówek) szczątki, znajdujące się w jednym z grobów. Tym świadkiem jest pan Wiaczesław Borysowicz Iwanow (tel. kom. +38067786 3881).
Badanie polskiego cmentarza w Niemirowie przeprowadził w dniach 23-24 maja 2016 roku Igor Płachotniuk na zlecenie Stowarzyszenia „Kresowiacy”, tłumaczenie Walery Franczuk.
Współrzędne GPS, długość i szerokość geograficzna:
48.5845; 28.5035
48.5846; 28.5033
48.5841; 28.5035
48.5843; 28.5039
>>>> Lista pochowanych na cmentarzu w Niemirowie <<<<
Sprawozdanie przygotował Igor Płachotniuk, 24.07.16 r.
Schemat polskiego cmentarza w Niemirowie (j. ukr.)
