5 grudnia 1907 roku w miejscowości Hłuszki niedaleko Białej Cerkwi urodziła się Alina Centkiewicz, pisarka i podróżniczka, autorka książek o tematyce polarnej. Była córką Bolesława Giliczyńskiego i Jadwigi z domu Rogowskiej. W 1918 roku wraz z rodziną przeniosła się do Warszawy. Tu w 1925 roku ukończyła gimnazjum żeńskie Związku Nauczycielstwa Polskiego.
W 1923 roku ojciec prezes Stowarzyszenia Opieki nad Emigracją, zabrał Alinę w podróż do Brazylii. Dwa lata później podjęła studia prawnicze w Grenoble. Tu poznała swego przyszłego męża Czesława Centkiewicza, studenta elektroniki na Politechnice w Grenoble. Ich miłość przetrwała wojnę, powstanie, obozy koncentracyjne. Alina Centkiewicz ukończyła studia w 1929 roku z dyplomem magistra prawa i wróciła do Warszawy.
Opiekowała się chorą matką i sparaliżowanym ojcem. W międzyczasie uczęszczała na kurs bibliotekarski przy Uniwersytecie Warszawskim. W 1932 roku, podjęła pracę jako kierownik Biblioteki Państwowego Banku Rolnego w Warszawie. Po wybuchu wojny w listopadzie 1939 roku wyszła za mąż za Czesława Centkiewicza. Alina do 1943 roku pracowała jako urzędnik w Państwowym Banku Rolnym. Czesław pracował Państwowym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych. Centkiewiczowie walczyli w powstaniu warszawskim. Po upadku powstania Alina trafiła do obozów w Ravensbrücku i Stuttgartu. Czesław został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Neuengamme k. Hamburga, a następnie trafił na roboty przymusowe do Berlina. Po wojnie w 1946 roku małżonkowie odnaleźli się i zamieszkali w Jeleniej Górze. Alina angażowała się społecznie w Ligi Kobiet i Towarzystwie Przyjaciół Dzieci. W 1948 roku wstąpiła do PZPR. Wspólnie z mężem napisała pierwszą książkę „Odarpi, syn Egigwy”. W 1950 roku Centkiewiczowie przenieśli się do Legionowa, a pięć lat później osiedli w Warszawie. W 1958 roku Alina Centkiewicz jako pierwsza Polka, a szósta na świecie kobieta stanęła na Antarktydzie.
Zmarła 11 marca 1993 roku W Warszawie. Spoczywa obok męża na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Wspólnie napisali kilkadziesiąt książek. M. in. „Odarpi, syn Egigwy”, „Zdobywcy bieguna północnego”, „Na podbój Arktyki”, „Wyspy Mgieł Wichrów”, „Kierunek – Antarktyda”, „Fridtjof, co z ciebie wyrośnie?”, „Okrutny biegun”, „Tumbo nigdy nie zazna spokoju”.
Słowo Polskie za: Arkadiusz Ryszard Frączek, fot/ legionowo.pl, 10 grudnia 2025 r.
Leave a Reply