Na mocy uchwały z 7 lipca 2016 roku Marszałek Senatu Stanisław Karczewski wznowił Polonijną Radę Konsultacyjną, która przez trzy kadencje Senatu (od V do VII) pełniła funkcję łącznika między środowiskami polonijnymi a Senatem RP.
Pierwsze uroczyste posiedzenie Rady odbędzie się 6 września 2016 roku, w ramach Forum Polonijnego w Krynicy. Członkowie Rady zaopiniują projekt uchwały Prezydium Senatu wyznaczający kierunki działań izby na rzecz rodaków w świecie na najbliższe lata. Podjęcie takiej uchwały będzie stabilizowało sytuację zarówno organów władzy publicznej, jak i organizacji polonijnych.
Jednym z zadań, które będą priorytetowymi dla Rady będzie przekazywanie senatorom propozycji odnośnie Karty Polaka – dokumentu, zaświadczającego polskość, osoby, która go posiada oraz uprawnia do bezpłatnego studiowania w Polsce, 37-proc. zniżki na przejazd koleją i autobusami w Polsce oraz, po ostatniej nowelizacji – ułatwienie osiedlania się w Polsce.
Czy od momentu uchwalenia ustawy o Karcie Polaka system jej przyznawania uległ stanowczej poprawie?
Redakcja „Słowa Polskiego” dotarła do wniosków z prac Zespołu ds. Polaków na Wschodzie, podjętych podczas Inauguracyjnego Posiedzenia Polonijnej Rady Konsultacyjnej w dniach 23-24 czerwca 2008 roku.
Jak możemy zaobserwować, szereg postulatów do dziś pozostaje na papierze. Szczególnie ostrym jest problem zapisywania się na rozmowę z konsulem w celu złożenia dokumentów na Kartę Polaka. Osoby, posiadające polskiego pochodzenie muszą czekać do 6! miesięcy, żeby porozmawiać z polskim dyplomatą bez żadnej gwarancji, że wynik tej rozmowy będzie pozytywny.
Drugim ważnym aspektem jest brak kontroli za rozmową konsula z petentem. Ze świadczeń niektórych osób wynika, że konsulowie często zadają zbyt rygorystyczne pytania, lub podważają polskość petentów. Dla usunięcia tego problemu w ramach grudniowej (2015 r.) konferencji poświęconej Karcie Polaka padły propozycje wprowadzenia wewnętrznej kontroli rozmów (nagrywania) w celu dalszego przekazania nagrania komisji w wypadku zgłoszenia zażalenia przez petenta. Niestety od tego czasu żadnych zmian w przepisach nie dokonano.
Można mieć nadzieję, że nowa Rada Konsultacyjna będzie mogła wpływać chociażby w niewielkim stopniu na podjęcie życiowo ważnych decyzji dla Polaków zarówno na obczyźnie, jak i na ziemiach, które nie z ich powodu okazały się na terenie innych państw.
Jerzy Wójcicki, 06.09.16 r.
