20 lipca 2023 roku telewizja Suspilne oddział w Równe nagrała program telewizyjny poświęcony bitwie w czasie obrony fortu Zahorce w dniach 7-21 lipca 1920 roku na Wołyniu pod Dubnem.
Lokalny historyk z Dubna Oleksandr Machnowiec opowiedział dziennikarzom o znaczeniu tej bitwy i jej przebiegu. Fort Zahorce zbudowany jeszcze w czasach zaboru rosyjskeigo posiadał silną fortyfikację. Został mocno zniszczony podczas I wojny światowej ale wciąż był dobrym punktem dla związania wroga. Zdaniem badacza, wojsko polskie znakomicie go wykorzystało:
„Józef Piłsudski wydał rozkaz 50. pułkowi rezerwowemu którym kierował major Wiktor Matczyński, aby okopali się w tym forcie i uniemożliwił bolszewikom zbliżenie się do Lwowa, ponieważ gromadziły się tam nowe wojska polskie. Major Wiktor Matczynski wykonał ten rozkaz”.
Walki o fort trwały od 7 do 21 lipca 1920 roku, po czym opuściły go resztki oddziałów polskich. Była to jedna z wielu bitew Polaków o niepodległość, mówi Oleksandr Machnowiec:
„Wojska bolszewickie zdobyły ten fort, ale stało się to w taki sposób, że major Matczyński zdobył sowiecki czołg, z garstką ocalałych żołnierzy ruszył w kierunku Radziwiłłowa i poszedł dalej wzdłuż torów kolejowych, a bolszewicy zajęli ten fort”.
Na terenie fortu Tarakanowskiego znajduje się miejsce pochówku, żołnierzy WP poległych przy obronie tarakanowskiego fortu, gdzie co roku upamiętniana jest pamięć poległych w tej bitwie.
Informacja:
Z pozostałości III/145 pułku piechoty batalionu sformowano w Radziwiłłowie jedną kompanię, nad którą dowództwo objął były dowódca batalionu ppor. Piotrowiak. Resztki batalionu zapasowego 50 pułku piechoty, wraz z majorem Matczyńskim, odjechały 22 lipca koleją z Radziwiłłowa do Ostrowi Mazowieckiej.
W połowie czerwca 1924 w kościele farnym św. Jana Nepomucena w Dubnie odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą poległym żołnierzom, którzy walczyli przy obronie fortu Zahorce. Ofiarodawcą tablicy był ziemianin wołyński Jan hr. Tarnowski. Mszę świętą prowadził ks. kanonik Bronisław Galicki, a tablicę odsłonił starosta dubieński p. Płachta. W latach 30. XX w. Jedna z ulic Dubna nazwana została nazwiskiem mjr. Wiktora Matczyńskiego.
Chwała polskim żołnierzom, którzy zginęli 103 lata temu broniąc Europy przed najazdem bolszewików. Cześć ich pamięci!
Sergij Porowczuk, fot. Suspilne, 24 lipca 2023 r.
Leave a Reply