Połtawa – miasto filozofów i „hałuszki”

Położona 350 km na wschód od Kijowa Połtawa od stuleci uważana jest miastem filozofów, artystów i romantyków.

Iwan Kotlarewski, Mazepa, Mykoła Gogol, Grygorij Skoworoda, Symon Petlura tutaj mieszkali, studiowali i tworzyli historię.

Połtawa to jednocześnie miejscowość, związana z historią Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1569 Połtawa została częścią Korony Królestwa Polskiego. Znalazła się wówczas w granicach województwa kijowskiego prowincji małopolskiej.

W pierwszej połowie XVII wieku Połtawa należała do dóbr książąt Wiśniowieckich a w roku 1641 przeszła do Stanisława Koniecpolskiego. Wtedy też została miastem i uzyskała prawo magdeburskie.

Po powstaniu Chmielnickiego w składzie Hetmanatu, w 1654 roku już w granicach Carstwa Rosyjskiego. Rzeczpospolita oficjalnie zrzekła się prawa do Ukrainy Lewobrzeżnej w tym Połtawy w 1667 r. w rozejmie andruszowskim.

Do dziś w Połtawie głośno o kulminacyjnej bitwie w czasach III wojny północnej, rozegranej w latach 1700-1721 pomiędzy Szwecją i Rosją, w której też walczyli Polacy i Kozacy Iwana Mazepy. Kluczową bitwą wojny była bitwa pod Połtawą, która stała się punktem zwrotnym konfliktu.

Licząca wówczas 28 tys. żołnierzy szwedzka i kozacka armia została wówczas całkowicie rozbita przez liczącą ponad 60 tys. żołnierzy armię rosyjską. Tylko niewielkie oddziały wraz z królem Karolem XII przedostały się do Turcji.

Połtawa dzisiaj jest znacznym węzłem kolejowym. Mylącym dla goście jest to, że w tym stosunkowo niedużym mieście są aż dwa dworce kolejowe – Kijowski i Południowy. Jadąc z hotelu na pociąg warto sprawdzić, na który z nich trzeba jechać.

Co warto zobaczyć w Połtawie? Siedzibę Kotlarewskiego, miejsce, gdzie w XVIII wieku stała forteca, pomnik „hałuszki” – lokalnego przysmaku, Katedrę Wniebowzięcia NMP, pomniki Gogola, Kotlarewskiego, Marusi Czuraj, Iwana Mazepy.

Podróżując Połtawą można obserwować ciekawe zabytki architektury, m.in. pozostałości hotelu Mariott przy ulicy Gogola, budynek kina Wizoria (były Teatr Miejski). W centralnej części Połtawy w porze letniej funkcjonuje dużo restauracji, serwujących dania tradycyjnej i europejskiej kuchni, bary oraz browary.

Redakcja, 16 lipca 2019 r.