W sobotę 29 sierpnia na zamku w Zbarażu z udziałem polskich i ukraińskich historyków, działaczy kultury i przedstawicieli władz odbyły się obrady okrągłego stołu, poświęcone ochronie zabytków na terenie Ukrainy Zachodniej.
Moderował konferencję dziennikarz Jurij Rudnicki. Słowo powitalne do zebranych gości wygłosił JE Ambasador RP na Ukrainie Henryk Litwin.
Większość wystąpień była poświęcona renowacji pomnika Adama Mickiewicza, który odsłonięto tego samego dnia przed zbaraskim zamkiem oraz postaci tego polskiego wieszcza w kontekście jego postrzegania na Ukrainie. O poezji Mickiewicza i jego roli w ukraińskiej kulturze opowiedział znany tłumacz i publicysta Andrij Pawłyszyn. Panu Andrijowi Ukraińcy zawdzięczają wspaniałe tłumaczenie książki Jerzego Ficowskiego „Regiony wielkiej herezji i okolice” o Brunone Schulzu. Ale Andrij Pawłyszyn ma także dużo do powiedzenia na temat Adama Mickiewicza. Na spotkaniu w Zbarażu wspomniał on o tłumaczach utworów Mickiewicza na język ukraiński.
Publicysta Radia Wnet Piotr Dmitrowicz podkreślił, że widzi różnicę pomiędzy Ukrainą, którą poznał kilkanaście lat temu i tą którą widzimy dzisiaj. Pani Tatiana Szeptycka poruszyła temat wojny na wschodzie Ukrainy i swojej pracy w rezerwacie państwowym „Bykowniańskie mogiły”. Poprosiła, by nie zapominać o polskim cmentarzu wojennym, ufundowanym za polskie pieniądze pod Kijowem i do dziś nie przekazanym formalnie stronie ukraińskiej (nie wyznaczono instytucji, która miałaby się nim opiekować).
– Los tego pomnika jest bardzo tragiczny i ciekawy zarazem – powiedział o obelisku Adama Mickiewicza profesor Akademii Sztuk Pięknych Janusz Smaza. – Na jego renowację przyszła kolej, kiedy odnowiliśmy ogromną ilość nagrobków na Cmentarzu Łyczakowskim, pomnik husarii w Hodowie i innych. Planujemy także popracować na Cmentarzu Janowskim we Lwowie.
Tetiana Jeżykiwska, NAN Ukrainy, zaprezentowała publiczności książkę „Wieszcz i pomniki”, opisującą m.in. inne upamietnienia w kamieniu Mickiewicza, które pojawiły się na Ukrainie w latach jej niepodległości.
Krótko o tematach, związanych z polskimi zabytkami na Ukrainie opowiedział także Ireneusz Skrzypczak z Fundacji Longinus.
Spotkanie odbyło się w sali organowej zamku Zbaraskich, należącego do Narodowego rezerwatu „Zamki obwodu tarnopolskiego”. Oprócz fortecy w Zbarażu do rezerwatu należą także zamki w Skałacie, Terebowli, Jazłowcu, Mikulińcach, Podzameczku, Skale Podolskiej, Złotym Potoku, Krywczej i Czortkowie.
Na renowację zabytków w obwodzie tarnopolskim w 2015 roku centralne władze przekazały 9,5 milionów hrywien.
Organizatorami konferencji w Zbarażu było Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ambasada RP w Kijowie, Konsulat RP w Łucku przy wsparciu władz lokalnych, Stowarzyszenia Przedsiębiorców Polskich na Ukrainie, firmy Plastics, Fundacji „Mosty” i lokalnych władz.
Słowo Polskie, 09.05.15 r.
{morfeo 955}
{youtube}{/youtube}
Więcej na temat: W Zbarażu odnowiono pomnik Mickiewicza
